BIDV- Dấu ấn tiên phong trong hành trình chuyển đổi xanh của ngành Ngân hàng Việt Nam

Trải nghiệm từ nhiều quốc gia cho thấy, thành công của tăng trưởng xanh phụ thuộc vào vai trò dẫn dắt của các thiết chế tài chính – đặc biệt là các ngân hàng thương mại – trong việc chọn lọc, hướng dẫn và cung cấp tài chính cho các dự án, ngành nghề xanh, thân thiện với môi trường. Tại Việt Nam, các chủ trương quốc gia đã sớm nhận diện xu thế đó và đặt ra những định hướng quan trọng như: Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021–2030, tầm nhìn 2050; Kế hoạch hành động quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021–2030; Đề án phát triển ngân hàng xanh tại Việt Nam; Kế hoạch hành động của ngành Ngân hàng thực hiện Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh…

Trên nền tảng chủ trương đó, Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) được đánh giá là một trong những tổ chức tiên phong trong việc thiết lập và thực thi chiến lược chuyển đổi xanh. Tính đến quý I/ 2025, BIDV là ngân hàng có tổng tài sản lớn nhất Việt Nam, đạt 2,8 triệu tỷ đồng. Trong đó, quy mô dư nợ xanh đạt gần 81 nghìn tỷ đồng, chiếm gần 12% tổng dư nợ tín dụng xanh toàn nền kinh tế và gần 4% tổng dư nợ cho vay của BIDV.

Thực tế, những năm vừa qua đã minh chứng chiến lược định vị thương hiệu “Ngân hàng xanh” của BIDV được triển khai toàn diện theo 4 trụ cột: (i) Duy trì vị thế dẫn đầu thị trường về tài chính xanh; (ii) Thiết lập mô hình ngân hàng xanh toàn diện; (iii) Đẩy mạnh số hóa trong quản trị điều hành và kinh doanh; (iv) Lan tỏa văn hóa phát triển xanh trong nội bộ và cộng đồng xã hội.

Từ năm 2022, BIDV đã là ngân hàng đầu tiên ký kết hợp tác với Bộ Tài nguyên và Môi trường nhằm thúc đẩy phát triển tài chính xanh, bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu.

Chỉ tính riêng năm 2024 vừa qua, BIDV đã phát hành thành công 2.500 tỷ đồng trái phiếu xanh và triển khai các gói tín dụng phục vụ sản xuất kinh doanh trong các lĩnh vực, công trình, dự án thân thiện với môi trường với quy mô gần 25.000 tỷ đồng áp dụng cho mọi đối tượng khách hàng, từ các tổ chức, doanh nghiệp đến các cá nhân. Song song với đó là quá trình cải tiến không ngừng các sản phẩm số, ứng dụng ngân hàng số, giúp nâng cao trải nghiệm người dùng, đồng thời góp phần giảm tiêu thụ tài nguyên.

Không chỉ đầu tư cho các hoạt động kinh doanh, BIDV còn chú trọng tới nhiều hoạt động thể hiện rõ vai trò, trách nhiệm xã hội với cộng đồng của một định chế tài chính hàng đầu đất nước. Các chương trình như "Trồng một triệu cây xanh đến năm 2026", "Nước ngọt cho cuộc sống xanh", "Giải chạy thiện nguyện Vì cuộc sống xanh", "Xây nhà cộng đồng tránh lũ"... đã và đang được triển khai sâu rộng, thể hiện cam kết lan tỏa giá trị xanh đến mọi tầng lớp xã hội.

Về hoạt động truyền thông thương hiệu, BIDV triển khai mô hình 5G gồm: Green Product, Green Internal, Green CSR, Green Living, và Green Campaign. Đây là bước phát triển cao hơn từ 3 trụ cột truyền thống trong Green Marketing, giúp định vị thương hiệu ngân hàng xanh một cách nhất quán, đồng bộ ở mọi điểm chạm: từ không gian giao dịch tại chi nhánh, ứng dụng ngân hàng số trên các thiết bị điện tử thông minh, cho đến các ấn phẩm truyền thông, sự kiện cộng đồng và các kênh truyền thông số như Website, Facebook, Tiktok, Zalo, YouTube...

Đặc biệt, gần đây, báo cáo phát triển bền vững của BIDV năm 2023 với chủ đề "Kiến tạo tương lai xanh" đã góp phần nâng cao tính minh bạch, khẳng định vị thế và uy tín của ngân hàng trong cộng đồng quốc tế. Việc xây dựng riêng một chuyên mục về hoạt động ngân hàng xanh trên website BIDV cũng là một điểm sáng trong chiến lược truyền thông và trách nhiệm thông tin.

Hành trình chuyển đổi xanh của ngành Ngân hàng, với những kết quả rõ nét từ mô hình BIDV, không chỉ mang ý nghĩa đơn lẻ ở cấp tổ chức, mà còn là minh chứng sống động cho khả năng hiện thực hóa các chủ trương chiến lược của Chính phủ. Tuy nhiên, để có thể nhân rộng và phát huy tối đa vai trò của hệ thống ngân hàng trong kiến tạo nền kinh tế xanh, rất cần có những cơ chế chính sách đồng bộ, vừa khuyến khích, vừa tạo động lực hành động.

Khuyến nghị chính sách

Thứ nhất, hoàn thiện khuôn khổ pháp lý cho tín dụng xanh, trái phiếu xanh và xếp hạng tín dụng ESG tại Việt Nam

Thứ hai, ban hành hướng dẫn chi tiết, có tính ràng buộc cho các tổ chức tín dụng trong việc tích hợp tiêu chí môi trường – xã hội vào thẩm định tín dụng.

Thứ ba, tăng cường ưu đãi thuế, hỗ trợ lãi suất đối với các tổ chức, dự án đạt chuẩn xanh.

Thứ tư, xây dựng hệ thống thông tin minh bạch về tài chính xanh, kết nối giữa ngân hàng – doanh nghiệp – cơ quan quản lý và các tổ chức đánh giá độc lập.

Thứ năm, khuyến khích nhân rộng các mô hình ngân hàng xanh như BIDV trong toàn hệ thống để tạo hiệu ứng lan tỏa trên thị trường tài chính quốc gia.

Kết luận

Chuyển đổi xanh không còn là một lựa chọn mang tính xu hướng, mà là một yêu cầu tất yếu đối với sự phát triển bền vững của nền kinh tế hiện đại. Với vai trò dẫn dắt trong huy động và phân bổ nguồn lực, ngành ngân hàng có sứ mệnh đặc biệt trong kiến tạo tương lai xanh. Thực tế đã diễn ra tại BIDV, với chiến lược toàn diện, hành động nhất quán và định vị thương hiệu rõ nét đã khẳng định rằng ngân hàng hoàn toàn có thể là lực lượng tiên phong trên hành trình chuyển đổi này.

Việc tiếp tục thúc đẩy khung chính sách đồng bộ, hỗ trợ hiệu quả hơn cho tài chính xanh sẽ là yếu tố quyết định để tạo ra một hệ sinh thái tài chính bền vững, trong đó các ngân hàng không chỉ là nhà cung cấp dịch vụ, mà còn là đối tác phát triển vì một Việt Nam xanh và thịnh vượng.

Tài liệu tham khảo:

[1] Quyết định số 1658/QĐ-TTg ngày 01/10/2021 của Thủ tướng Chính phủ: Phê duyệt Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021–2030, tầm nhìn 2050.

[2] Quyết định số 882/QĐ-TTg ngày 22/7/2022 của Thủ tướng Chính phủ: Phê duyệt Kế hoạch hành động quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021–2030.

[3] Quyết định số 1604/QĐ-NHNN ngày 07/8/2018 của Thống đốc NHNN: Phê duyệt Đề án phát triển ngân hàng xanh tại Việt Nam.

[4] Quyết định số 1408/QĐ-NHNN ngày 26/7/2023 của Thống đốc NHNN: Ban hành Kế hoạch hành động của ngành Ngân hàng thực hiện Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh.

[5] BIDV (2023), Báo cáo phát triển bền vững "Kiến tạo tương lai xanh".