Xu thế tất yếu, bước đột phá mạnh mẽ

Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu thảo luận tại tổ Hà Nội

Phù hợp với tổ chức chính quyền các nước trên thế giới

Ngày 28/2, Bộ Chính trị, Ban Bí thư ban hành Kết luận 127-KL/TW về triển khai nghiên cứu, đề xuất tiếp tục sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị.

Trong đó, Bộ Chính trị, Ban Bí thư yêu cầu nghiên cứu định hướng sát nhập một số đơn vị cấp tỉnh, không tổ chức cấp huyện, sáp nhập một số đơn vị cấp xã. Thực hiện mô hình địa phương 2 cấp (tổ chức đảng, chính quyền, đoàn thể) bảo đảm tinh gọn, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả.

Việc nghiên cứu phải tiến hành khách quan, dân chủ, khoa học, cụ thể, sâu sắc, cầu thị, sát đúng với tình hình thực tiễn; Khắc phục triệt để chồng chéo về chức năng, nhiệm vụ, chia cắt về địa bàn, lĩnh vực, tổ chức trung gian cồng kềnh; bảo đảm hoạt động thông suốt, hiệu lực, hiệu quả, nâng cao vai trò lãnh đạo, cầm quyền của Đảng, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn mới.

GS-TS Trần Ngọc Đường, Ủy viên Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội bày tỏ rất ủng hộ chủ trương của Bộ Chính trị, Ban Bí thư. Đây là chủ trương phù hợp với tổ chức chính quyền các nước trên thế giới, bởi họ chú trọng xây dựng chính quyền cấp tỉnh, cấp xã mạnh.

Còn chính quyền trung gian ở giữa do tỉnh đưa về một khu vực hoặc vùng nào đó thuộc một vài xã, phường để đại diện chính quyền tỉnh nắm chính quyền ở khu vực, cơ sở đó. "Đây cũng là mô hình chính quyền tiến bộ, hiện đại hiện nay; lúc này là thời điểm chín muồi để nghiên cứu thực hiện".

Đại biểu Quốc hội Trương Xuân Cừ, Đoàn ĐBQH thành phố Hà Nội

Theo đại biểu Quốc hội Trương Xuân Cừ (đoàn TP Hà Nội), việc tồn tại đơn vị hành chính cấp trung gian là rào cản trong quản lý, làm chậm nhịp trong công tác điều hành, lãnh đạo, chỉ đạo công việc của bộ máy chính quyền. Theo ông Cừ, quan điểm của Đảng, Nhà nước là tất cả quyền lực đều tập trung từ dân, của dân, do dân, vì dân nên đơn vị hành chính phải gắn với dân. Các vấn đề về an ninh trật tự, an toàn xã hội gắn với địa bàn cơ sở thì cấp phường, xã thực hiện.

Vì vậy, huyện chỉ là cấp trung gian, nên bỏ là có cơ sở. Do đó, thời gian tới cần tập trung rà soát, sửa đổi, bổ sung về mặt pháp lý, trong đó có Hiến pháp và các luật liên quan.

Thời cơ thuận lợi để triển khai ngay

Theo TS Lê Trung Kiên, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh cho rằng, trước kia, chúng ta đã có thời kỳ hợp nhất các tỉnh, sau đó lại tách ra do điều kiện hạ tầng, phương tiện đi lại, cũng như năng lực, trình độ của đội ngũ cán bộ. Việc phân tách, sáp nhập này đáp ứng yêu cầu phát triển của từng thời kỳ.

Quá trình phát triển đến thời điểm hiện tại cũng đã thấy xuất hiện những điểm hạn chế về nguồn nhân lực, đất đai, tài nguyên thiên nhiên...

Do đó, nếu sáp nhập lại các tỉnh với nhau sẽ tạo ra không gian rộng hơn để phát triển kinh tế - xã hội, đồng thời, tạo ra môi trường rộng lớn hơn để thu hút tiềm năng, nguồn lực để phát triển trong tương lai.

"Việc sáp nhập các tỉnh với nhau cần được nghiên cứu, đánh giá và thực hiện ngay trước thời điểm Đại hội XIV của Đảng, theo tinh thần "vừa chạy vừa xếp hàng" mà Bộ Chính trị đã nêu. Bởi đây là thời cơ, thời điểm rất thuận lợi để triển khai việc này, chuẩn bị tiến tới Đại hội XIV của Đảng, bước vào khởi điểm mới - khởi điểm của kỷ nguyên vươn mình, phát triển của dân tộc" - TS Lê Trung Kiên nhấn mạnh.

GS-TS Vũ Văn Phúc, Phó Chủ tịch Hội đồng Khoa học các cơ quan Đảng Trung ương, cho rằng nếu duy trì số lượng các đơn vị hành chính như hiện nay sẽ khó tạo ra đột phá. Vì thế, cần nghiên cứu hợp nhất các tỉnh có những điểm tương đồng về điều kiện tự nhiên, về phong tục tập quán, phương thức phát triển kinh tế - xã hội và an ninh - quốc phòng… "Nếu hợp nhất được một số tỉnh tương đồng, sẽ tạo không gian phát triển mới tốt hơn, từ đó tập trung nguồn lực tốt hơn cho phát triển", GS-TS Vũ Văn Phúc chia sẻ.