Ứng dụng AI và chuẩn hoá dữ liệu tiếp sức cho ngành thẩm định giá

Phóng viên: Ông nhận định như thế nào về xu hướng chuyển dịch từ tài sản hữu hình sang tài sản vô hình, đặc biệt là các tài sản vô hình được số hóa?

Ông Nguyễn Quang Hùng: Trên thực tế, việc chuyển dịch từ tài sản hữu hình sang tài sản vô hình không còn là điều mới mẻ, nhưng gần đây, nhờ sự hỗ trợ của công nghệ, đặc biệt là công nghệ số và AI, quá trình này diễn ra ngày càng nhanh chóng.

Những doanh nghiệp sở hữu tài sản vô hình có giá trị như thương hiệu, dữ liệu khách hàng, phần mềm hay các nền tảng kỹ thuật số... nếu biết cách số hóa và định giá chính xác, sẽ có lợi thế cạnh tranh rất lớn.

Tại Việt Nam, xu hướng này đã bắt đầu hiện diện rõ nét trong một số ngành như công nghệ thông tin, thương mại điện tử, dịch vụ tài chính và truyền thông.

Nên với lĩnh vực thẩm định giá, điều này đặt ra yêu cầu cao hơn cho đội ngũ thẩm định viên, bởi tài sản vô hình không có hình thái vật chất rõ ràng và giá trị thường biến động nhanh theo thị trường và công nghệ.

Chính vì vậy, chúng tôi kỳ vọng rằng công nghệ, đặc biệt là AI, sẽ sớm được áp dụng vào các mô hình định giá mới, giúp nâng cao hiệu quả công việc, cải tiến quy trình và đáp ứng tốt hơn yêu cầu thực tiễn của doanh nghiệp.

Phóng viên: Với các doanh nghiệp thẩm định giá Việt Nam, trong đó có đơn vị của ông, đã tiếp cận và ứng dụng công nghệ số vào thực tiễn công việc ra sao?

Ông Nguyễn Quang Hùng: Các doanh nghiệp thẩm định giá, trong đó có Công ty Cổ phần Tài chính VIICY Việt Nam, đã sớm nhận ra tiềm năng của công nghệ trong việc tái cấu trúc quy trình làm việc. Chúng tôi đã và đang chuẩn bị nguồn lực, đào tạo nhân sự, cũng như đầu tư hạ tầng công nghệ để sẵn sàng tiếp nhận và triển khai các công cụ hỗ trợ thẩm định dựa trên AI và dữ liệu lớn.

Tuy nhiên, cũng cần nhìn nhận thực tế rằng việc tiếp cận các nguồn dữ liệu phục vụ cho công tác định giá, đặc biệt là dữ liệu liên quan đến tài sản vô hình, vẫn còn một số hạn chế.

Hiện nay, các thẩm định viên vẫn gặp khó khăn trong việc thu thập và cập nhật dữ liệu đầy đủ, kịp thời, do tính biến động cao của thị trường và sự phân tán của các nguồn thông tin. Nhưng khi công nghệ ngày càng phát triển, đặc biệt là khả năng phân tích, xử lý và cập nhật dữ liệu theo thời gian thực từ AI, tôi tin rằng việc này sẽ dần được khắc phục, giúp tăng cường độ tin cậy của các báo cáo thẩm định.

Phóng viên: Nhìn về dài hạn, ông đánh giá như thế nào về tiềm năng và rủi ro của AI trong việc hỗ trợ hoặc thay thế một phần công việc của các thẩm định viên?

Ông Nguyễn Quang Hùng: Về mặt tích cực, AI có thể hỗ trợ trong việc tra cứu dữ liệu, xây dựng mô hình định giá tài sản tương tự, thậm chí phát hiện các sai lệch trong phương pháp định giá truyền thống. Trong đó, việc sử dụng dữ liệu mới theo công nghệ số trong định giá các tài sản bất động sản sẽ mang lại lợi ích rất lớn cho doanh nghiệp.

Tuy nhiên, việc vận hành AI trong thẩm định giá cũng đặt ra yêu cầu cao về kiểm soát chất lượng dữ liệu đầu vào, độ minh bạch của thuật toán và khả năng giải trình.

Nhìn chung, khi áp dụng các công nghệ mới thì đều có những tác động nhất định, ảnh hưởng đến giá trị của các công ty Việt Nam và sẽ có sự cạnh tranh trong hoạt động thẩm định giá, khi công nghệ rút bớt công việc thì cũng sẽ ảnh hưởng đến yếu tố lao động.

Phóng viên: Theo ông, hệ thống dữ liệu hiện nay, đặc biệt là dữ liệu quốc gia về giá, có vai trò như thế nào trong việc hỗ trợ doanh nghiệp và đảm bảo tính tin cậy của báo cáo thẩm định?

Ông Nguyễn Quang Hùng: Hệ thống dữ liệu quốc gia về giá do Bộ Tài chính quản lý thực sự là một bước tiến rất quan trọng. Đây không chỉ là kho dữ liệu tham khảo có giá trị cho các doanh nghiệp thẩm định giá, mà còn là một công cụ giúp đảm bảo tính thống nhất, minh bạch và hợp pháp của các báo cáo thẩm định.

Theo quy định của Luật Giá, các hội đồng định giá ở địa phương - thường do Sở Tài chính chủ trì, sau mỗi cuộc thẩm định bắt buộc phải chuyển kết quả về Trung tâm dữ liệu quốc gia về giá. Điều này tạo nên một cơ sở dữ liệu chung, giúp chuẩn hóa thông tin và hỗ trợ công tác định giá trên toàn quốc.

Bên cạnh đó, tôi đánh giá rất cao vai trò của Bộ Tài chính trong việc liên tục cập nhật, củng cố và mở rộng hệ thống dữ liệu này.

Ngoài ra, các thông tư, nghị định mới hiện nay đang đi theo hướng giảm thủ tục hành chính, đơn giản hóa quy trình và khuyến khích các doanh nghiệp sử dụng dữ liệu số trong hoạt động chuyên môn. Những cải cách này là cần thiết để thúc đẩy đổi mới trong ngành thẩm định giá; đồng thời tạo điều kiện thuận lợi hơn cho doanh nghiệp trong việc tiếp cận dữ liệu một cách chính thống và minh bạch.

Vì thế, thời gian tới, các cơ quan quản lý cần tiếp tục hoàn thiện hành lang pháp lý để thích ứng với các hình thức thẩm định mới có yếu tố công nghệ. Đồng thời cần thúc đẩy liên thông dữ liệu giữa các cơ quan nhà nước, doanh nghiệp thẩm định và các bên liên quan.

Phóng viên: Xin cảm ơn những chia sẻ của ông!