Trung Quốc tăng cường thúc đẩy đưa Thượng Hải trở thành trung tâm tài chính toàn cầu

Trong một hội thảo tại Thượng Hải tổ chức mới đây, Phó Thủ tướng Trung Quốc He Lifeng đã kêu gọi nỗ lực đẩy nhanh quá trình phát triển của Thượng Hải thành một trung tâm tài chính toàn cầu. Phó Thủ tướng tháp tùng Chủ tịch Tập Cận Bình trong chuyến thị sát đầu tiên của nhà lãnh đạo Trung Quốc kể từ khi việc áp thuế quan toàn diện của Mỹ làm leo thang xung đột thương mại.

“Đã có tiền lệ về việc các Phó Thủ tướng phụ trách các vấn đề tài chính tham dự các diễn đàn hoặc cuộc họp tại Thượng Hải, nhưng hiếm khi thấy một hội nghị chuyên đề chuyên sâu như thế này được tổ chức tại thành phố này”, Lian Ping, Tổng giám đốc Diễn đàn các nhà kinh tế trưởng Trung Quốc cho biết.

“Điều này cho thấy mức độ quan trọng đang được dành cho vấn đề này hiện nay”.

Tại hội nghị chuyên đề, Phó thủ tướng kêu gọi “bình tĩnh phân tích và phản ứng thận trọng với những thay đổi gần đây trong môi trường bên ngoài… để củng cố vai trò của Thượng Hải như một cửa ngõ mở cửa tài chính, trên cơ sở bảo vệ an ninh tài chính”, tờ Tân Hoa Xã đưa tin.

Phó Thủ tướng cũng kêu gọi nỗ lực nâng cao vị thế của Thượng Hải như một trung tâm toàn cầu về phân bổ tài sản và quản lý rủi ro bằng đồng Nhân dân tệ.

Việc định vị Thượng Hải là một trung tâm tài chính quốc tế từ lâu đã là một phần trong tầm nhìn chiến lược của Trung Quốc. Vào đầu năm 2001, Hội đồng Nhà nước đã phê duyệt quy hoạch tổng thể 1999-2020 của thành phố, trong đó nêu rõ mục tiêu biến Thượng Hải thành trung tâm toàn cầu về tài chính, thương mại, vận tải biển và kinh tế.

Tại hội nghị công tác tài chính trung ương tổ chức 5 năm một lần vào năm 2023, các nhà lãnh đạo Trung Quốc cũng nhấn mạnh đến nhu cầu "nâng cao sức cạnh tranh và ảnh hưởng của Thượng Hải như một trung tâm tài chính quốc tế trong khi củng cố và nâng cao vị thế của Hồng Kông với tư cách là một trung tâm tài chính quốc tế".

Ding Shuang, chuyên gia kinh tế trưởng về Trung Quốc tại Ngân hàng Standard Chartered, cho biết những diễn biến gần đây ở Thượng Hải phản ánh sự tiếp nối của chiến lược "trung tâm kép" được nêu tại hội nghị năm 2023, xem xét các động thái trước đó ở Hồng Kông như việc bổ nhiệm Qi Bin, Phó chủ tịch Quỹ đầu tư quốc gia của Trung Quốc, làm Phó giám đốc Văn phòng liên lạc của chính quyền trung ương tại thành phố này vào năm ngoái.

Ông nói thêm rằng “việc có hai trung tâm tài chính – cả trong nước và ngoài nước – có thể giúp phân tán rủi ro trước những sự kiện lớn không lường trước được”. Tính cấp thiết của nhu cầu đó đã được nhấn mạnh bởi những lo ngại ngày càng tăng rằng xung đột thương mại Mỹ-Trung có thể leo thang thành một cuộc chiến tài chính.

Zhao Xijun, một giáo sư tài chính tại Đại học Nhân dân ở Bắc Kinh, cho biết so với Hồng Kông, nơi hội nhập sâu hơn với các thị trường phát triển, Thượng Hải có vị thế tốt hơn để thúc đẩy chiến lược của Trung Quốc là tăng cường quan hệ kinh tế với các nền kinh tế mới nổi và cung cấp các dịch vụ tài chính cho các nền kinh tế này.

Vào cuối tháng trước, Trung Quốc đã công bố một kế hoạch hành động nhằm tận dụng vai trò của Thượng Hải như một trung tâm tài chính toàn cầu để thúc đẩy việc sử dụng đồng tiền Trung Quốc, đặc biệt là trong thương mại liên quan đến các quốc gia ở Nam Bán cầu.

"Trong bối cảnh của cuộc chiến thuế quan, việc sử dụng đồng Nhân dân tệ ở nước ngoài cũng có thể đem đến những cơ hội mới", Tổng Giám đốc Lian, Diễn đàn các nhà kinh tế trưởng Trung Quốc, cho biết.

"Nhìn về phía trước, thật khó để nói liệu có thể có sự điều chỉnh nào đối với hệ thống tiền tệ toàn cầu hay không. Nếu niềm tin vào tài sản bằng đô la Mỹ suy yếu, điều đó có thể thúc đẩy việc sử dụng đồng Nhân dân tệ xuyên biên giới nhiều hơn".

Thượng Hải, một trung tâm xuất khẩu lớn và là điểm đến hàng đầu cho các trụ sở khu vực của các công ty đa quốc gia, đã phải chịu nhiều ảnh hưởng trong bối cảnh các nỗ lực giảm bớt sự phụ thuộc vào Mỹ trong những năm gần đây.

Năm ngoái, mặc dù có nhiều công ty có vốn đầu tư nước ngoài được đăng ký tại địa phương hơn, nhưng đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Thượng Hải đã giảm 26,6% so với cùng kỳ năm trước, theo dữ liệu của chính quyền thành phố. Con số này phù hợp với bức tranh toàn quốc, nơi chứng kiến ​​mức sụt giảm 27,1% so với cùng kỳ năm trước.

Giáo sư Zhao cho biết, các biện pháp kiểm soát tài khoản vốn của Trung Quốc vẫn là một thách thức đối với việc tăng cường tính cởi mở tài chính của Thượng Hải.

"Điều quan trọng là phải cân bằng giữa tính cởi mở hơn và quản lý rủi ro hiệu quả", ông nói. "Hiện tại, Thượng Hải vẫn còn tương đối yếu trong việc cung cấp các dịch vụ tài chính cho các thực thể kinh tế quốc tế".

Nie Riming, Phó giám đốc Viện Tài chính và Luật Thượng Hải, cho biết sự phát triển của Thượng Hải như một trung tâm tài chính đòi hỏi "sự hỗ trợ từ các chính sách rộng hơn trên toàn quốc".

"Nếu không có những đột phá lớn trong cải cách toàn diện hệ thống tài chính, sự phát triển của Thượng Hải như một trung tâm tài chính có thể phải đối mặt với những hạn chế khá lớn", ông Nie cho biết.