Nhiều ý kiến thực tiễn đóng góp phát triển ngành quỹ chuyên nghiệp

Dư địa phát triển rất lớn

Tổng tài sản do các quỹ đầu tư quản lý mới đạt khoảng 6% GDP, thấp hơn nhiều so với các nước ASEAN. Tỷ lệ người dân đầu tư vào chứng chỉ quỹ dưới 0,5% dân số, trong khi con số này ở Thái Lan hay Hàn Quốc là 20–50%.

Tuy nhiên, theo bà Thu, dù một số quỹ mở (như các quỹ cổ phiếu do VinaCapital quản lý) đạt tăng trưởng ấn tượng (20-22%/năm), quy mô ngành quỹ vẫn còn quá nhỏ, cho thấy tiềm năng tăng trưởng lớn nhưng cũng phản ánh giai đoạn phát triển ban đầu nhiều khó khăn.

Để tiến tới sự phát triển lâu dài, bà Thu cho rằng, Việt Nam cần tăng quy mô và tỷ trọng nhà đầu tư tổ chức, nâng cao tính chuyên nghiệp và khuyến khích sự tham gia của quỹ đầu tư để phân bổ vốn hiệu quả hơn, đồng hành cùng mục tiêu vốn dài hạn của doanh nghiệp, qua đó giảm sự lệ thuộc vào hệ thống ngân hàng, giúp nền kinh tế phát triển bền vững.

Tại hội nghị, các chuyên gia cho rằng, Việt Nam đang trải qua giai đoạn thị trường chứng khoán Việt Nam đạt được thành công rực rỡ trong tiến trình nâng hạng, xây dựng khung pháp lý và cơ sở hạ tầng hoàn thiện. Sự minh bạch của thị trường và khả năng tiếp cận của nhà đầu tư nước ngoài cũng không ngừng được nâng cao, mở ra cơ hội mới cho dòng vốn đầu tư trung và dài hạn.

Đến nay, thị trường có 43 công ty quản lý quỹ, quản lý khối tài sản với giá trị hơn 800 nghìn tỷ đồng, gấp hơn 7 lần so với thời điểm năm 2014, với tốc độ tăng trưởng bình quân khoảng 20%/năm. Tuy nhiên, so với các nước trong khu vực như Thái Lan, Malaysia… tỷ trọng giá trị tài sản quản lý trên GDP của Việt Nam vẫn còn khiêm tốn, chiếm khoảng hơn 6% GDP, như vậy vẫn còn nhiều dư địa để phát triển.

Thúc đẩy ngành quỹ đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp hơn

Đánh giá cao những chính sách của nhà nước trong việc thu hút nguồn vốn, bà Nguyễn Ngọc Anh - Tổng Giám đốc Công ty TNHH quản lý Quỹ SSI cho biết, chính sách thuế và phí có vai trò then chốt trong việc khuyến khích nhà đầu tư lựa chọn đầu tư vào quỹ, qua đó mở rộng quy mô thị trường vốn.

Dự thảo Luật Thuế Thu nhập cá nhân do Bộ Tài chính xây dựng mới đây đã có những điểm rất tích cực, khuyến khích đầu tư vào quỹ, bao gồm miễn thuế chuyển nhượng chứng chỉ quỹ nếu nắm giữ từ hai năm trở lên, và giảm 50% thuế đối với lợi tức chia từ quỹ. “Chúng tôi đề xuất các chính sách khuyến khích đầu tư như vậy được duy trì và mở rộng để thúc đẩy dòng vốn dài hạn”, bà Nguyễn Ngọc Anh kiến nghị.

Bên cạnh việc đề xuất tháo gỡ một số điểm nghẽn hiện nay trong việc thu hút, quản lý nguồn vốn, bà Nguyễn Ngọc Anh đánh giá, cùng với Đề án tái cấu trúc nhà đầu tư và phát triển ngành quỹ đã được Bộ Tài chính phê duyệt hy vọng những đề xuất của doanh nghiệp sẽ tạo thêm động lực để thị trường phát triển bền vững và hiệu quả hơn; ngành Quỹ sẽ có đủ nền tảng để phát triển mạnh mẽ, đóng góp tích cực vào tiến trình nâng hạng thị trường và hội nhập sâu rộng với khu vực cũng như thế giới.

Tại hội nghị, các nhà đầu tư, quỹ đầu tư nước ngoài cũng chia sẻ nhiều kinh nghiệm quý trong việc thu hút dòng vốn, phát triển các quỹ.

Với hơn 25 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực đầu tư và quản lý quỹ, ông Hyun DongSik - Chủ tịch Hội đồng Thành viên KIM Việt Nam cho biết, Hàn Quốc hiện là một trong 5 thị trường ETF (một loại quỹ đầu tư được niêm yết và giao dịch trực tiếp trên sàn chứng khoán). Thị trường ETF Hàn Quốc bắt đầu từ năm 2002, với 4 ETF đầu tiên trị giá 250 triệu USD. Đến tháng 9/2025, có 1.029 ETF niêm yết, với tổng tài sản 178 tỷ USD.

Từ kinh nghiệm của Hàn Quốc, ông Hyun DongSik đề xuất, khuyến khích chủ tịch quản lý quỹ và các tổ chức quốc tế phát triển các chỉ số mới cho quỹ ETF nội địa. Trong đó, mở rộng lựa chọn đầu tư cho cả nhà đầu tư trong nước và nước ngoài thông qua các sản phẩm đa dạng, dễ tiếp cận và chất lượng cao.

Đơn giản hóa quy trình thành lập quỹ mở và ETF. Bởi vì, Khi quy trình đơn giản và được thúc đẩy nhanh hơn, nhiều quỹ mới có thể được đưa ra thị trường, mang đến cho nhà đầu tư nhiều lựa chọn đa dạng hơn và thúc đẩy sự phát triển của ngành quỹ tại Việt Nam.

Ghi nhận và đánh giá cao các ý kiến đóng góp của các nhà đầu tư, các công ty quản lý quỹ, các thành viên thị trường…, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho rằng, các ý kiến phát biểu tại hội nghị đã khẳng định sự cần thiết phải phát triển ngành quỹ đầu tư chứng khoán, tái cấu trúc cơ sở nhà đầu tư, khuyến khích sự tham gia của các nhà đầu tư vào thị trường chứng khoán thông qua các loại hình quỹ để thu hút nguồn vốn trong và ngoài nước bên cạnh việc thu hút vốn đầu tư gián tiếp đang phát huy hiệu quả thời gian qua.

Bộ Tài chính sẽ tiếp thu đầy đủ các ý kiến đóng góp, đề xuất quý báu tại Hội nghị để hoàn thiện quy định pháp lý và tham mưu các chủ trương, chính sách lớn với Đảng, Nhà nước, các cơ quan có thẩm quyền để hoàn thiện chính sách thúc đẩy ngành quỹ đầu tư chứng khoán phát triển chuyên nghiệp hơn, tăng trưởng bền vững.