Mỗi bạn trẻ hãy say mê, nhiệt huyết trong nghiên cứu khoa học

Tại chương trình Thủ tướng đối thoại với thanh niên vào sáng 22/3, nhiều bạn trẻ bày tỏ mong muốn Chính phủ hỗ trợ thanh niên nghiên cứu khoa, làm chủ công nghệ, hỗ trợ lao động trẻ được đào tạo lại nghề và trang bị các kỹ năng cần thiết khi tham gia thị trường lao động hiện nay.

Đào tạo nghề cho thanh niên

Từ Cà Mau, anh Nguyễn Văn Tú, Bí thư Đoàn tại một doanh nghiệp gửi tâm tư đến chương trình đối thoại: “Phát triển khoa học công nghệ sẽ làm giảm lao động thủ công, lao động đơn giản. Do đó, muốn tiếp tục tham gia thị trường lao động thì nhiều lao động trẻ có nhu cầu được đào tạo lại, trang bị thêm những kỹ năng phù hợp. Trong thời gian tới, mong Chính phủ có những giải pháp để hỗ trợ lao động trẻ được đào tạo lại nghề và trang bị các kỹ năng cần thiết khi tham gia thị trường lao động hiện nay”.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính trò chuyện cùng đoàn viên, thanh niên

Câu hỏi này nhận được sự giải đáp từ Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Bộ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung

Theo Bộ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung, cách đây 1 tuần, Ban Bí thư đã cho chủ trương ban hành chỉ thị về tăng cường đào tạo nhân lực Việt Nam, trọng tâm là giáo dục nghề nghiệp đáp ứng yêu cầu tình hình mới.

Bên cạnh đó, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 06/NQ-CP về xây dựng thị trường lao động linh hoạt, hiện đại, bền vững, hội nhập và hiệu quả, trong đó có 15 nhóm giải pháp cơ bản.

Bên cạnh giáo dục, đào tạo kỹ năng đại trà, Chính phủ phải chọn 2 vấn đề. Cùng với hạ tầng thì phải chọn đột phá chất lượng nhân lực cao và trọng tâm ở đây là phải lấy hệ thống đại học và 45 trường đào tạo nghề chất lượng cao làm nền tảng. Xoay quanh vấn đề muốn chuyển đổi số nhanh thì phải đào tạo nhân lực. Chúng ta đang thiếu khoảng 1 triệu nhân lực công nghệ, đây là vấn đề phải làm rất nhanh, bởi vì chúng ta muốn đi nhanh thì phải đào tạo con người.

Bộ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung

Mặt khác, Chính phủ tập trung kiến tạo những chính sách cho 3 đối tượng thanh niên để những người có học hành vươn lên tiếp tục, đồng thời phải quan tâm thanh niên trung bình như thế nào, thanh niên chậm tiến.

Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, thị trường lao động luôn biến đổi và vấn đề lao động, việc làm luôn được Đảng, Nhà nước quan tâm, chú trọng, là một trọng tâm của an sinh xã hội. Muốn có việc làm thì phải mở rộng sản xuất, kinh doanh.

Mặt khác, thị trường lao động cũng luôn có những xu thế. Trước đây, phát triển kinh tế dựa trên khai thác tài nguyên là chính. Trong giai đoạn hiện nay, việc phát triển cũng không thể thiếu tài nguyên và đất đai nhưng phải xác định yếu tố con người là quan trọng nhất và yếu tố con người phải thích ứng với điều kiện lao động mới.

Thủ tướng nhắc tới những xu thế như chuyển đổi số và đề nghị Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông – người rất "máu lửa" với vấn đề chuyển đổi số – trao đổi thêm về nội dung này. Chuyển đổi số len lỏi vào mọi góc cạnh của cuộc sống, tạo ra nhiều cơ hội và thuận lợi nhưng cũng tạo ra nhiều thách thức như các cuộc tấn công mạng.

Thủ tướng Phạm Minh Chính chia sẻ với thanh niên

Do đó, chúng ta phải có chính sách đào tạo nhân lực thích ứng với các xu thế mới như chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn. Thủ tướng khẳng định, việc định hướng nghề nghiệp phải thích ứng xu thế, hoàn cảnh là rất quan trọng. Cùng với việc đào tạo, thì việc tự mày mò, nghiên cứu, đổi mới sáng tạo là rất quan trọng, đây cũng là điều nằm trong "nhiệt huyết" của thanh niên.

Thủ tướng lưu ý thêm, các bạn trẻ cần lựa chọn nghề nghiệp phù hợp khả năng, vừa quyết tâm theo đuổi, vừa chuyển đổi trạng thái nhanh nhất có thể.

Đầu tư cho nghiên cứu khoa học

Anh Chu Đức Hà, giảng viên trường Đại học Khoa học công nghệ, ĐHQG Hà Nội chia sẻ: “Hiện nay, phong trào nghiên cứu khoa học trong đoàn viên, thanh niên, các nhà khoa học trẻ phát triển mạnh mẽ. Chất lượng và tính ứng dụng của các đề tài ngày càng được nâng cao. Theo Chiến lược phát triển thanh niên Việt Nam giai đoạn 2021 - 2030 của Chính phủ: Đến năm 2030, tăng 15% số thanh niên được ứng dụng, triển khai ý tưởng sáng tạo, công trình nghiên cứu khoa học phục vụ sản xuất và đời sống; tăng 15% số công trình khoa học và công nghệ do thanh niên chủ trì; tăng 10% số thanh niên làm việc trong các tổ chức khoa học, công nghệ (so với năm 2020)”.

Anh Hà đặt câu hỏi, Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) đã có những giải pháp cụ thể gì để hiện thực hóa các chỉ tiêu này?

Bộ trưởng Bộ KH&CN Huỳnh Thành Đạt

Theo Bộ trưởng Bộ KH&CN Huỳnh Thành Đạt, phong trào nghiên cứu khoa học, đổi mới sáng tạo ngày càng phát triển và có chiều sâu, các đề tài có tính ứng dụng cao. Những chỉ tiêu trong Chiến lược phát triển thanh niên Việt Nam giai đoạn 2021 – 2030 là thử thách lớn cho cả phía cơ quan quản lý nhà nước và các bạn thanh nhiên. Chúng ta phải đồng hành để vượt qua thách thức, đạt chỉ tiêu đề ra.

Bộ KH&CN đã tham mưu Thủ tướng ban hành Nghị quyết về thu hút, sử dụng đội ngũ các nhà khoa học, các nhà nghiên cứu, đặc biệt là lực lượng trẻ. Hiện nay, Bộ KH&CN đang tích xây dựng, ban hành các văn bản hướng dẫn. Với sự cố gắng của cơ quan quản lý và nhà khoa học, nhà nghiên cứu trẻ tâm huyết, say mê KHCN có điều kiện để tham gia chủ động, tích cực vào nghiên cứu khoa học, phát triển, ứng dụng công nghệ vào đời sống, góp phần phát triển KTXH và bảo đảm quốc phòng an ninh cho đất nước.

Bên cạnh đó, Bộ đang thúc đẩy để đội ngũ khoa học trẻ tích cực hơn nữa trong nghiên cứu khoa học. Cụ thể, Quỹ Phát triển khoa học công nghệ quốc gia được Chính phủ bố trí kinh phí rất tốt và tạo cơ chế vận hành tiệm cận với các thông lệ quốc tế.

Hiện nay, có 2 chương trình phục vụ cho các nhà nghiên cứu trẻ dưới 35 tuổi là Chương trình hỗ trợ nghiên cứu khoa học cơ bản và Chương trình hỗ trợ nâng cao năng lực KHCN của cán bộ khoa học trẻ.

“Bộ KH&CN được giao một nhiệm vụ quan trọng và nhiều thử thách là dự thảo Đề án Chiến lược quốc gia phát triển đội ngũ trí thức đến năm 2030, hiện đã cơ bản hoàn thành, đang trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt. Đề án này đề xuất chia ra 8 nhóm tri thức, trong đó có nhóm tri thức trẻ trong độ tuổi thanh niên như các bạn sinh viên, nghiên cứu sinh, học viên cao học đam mê nghiên cứu khoa học. Tôi hy vọng chiến lược này sắp tới được Thủ tướng phê duyệt sẽ tạo thuận lợi thiết thực nhiều hơn cho đội ngũ thanh niên tham gia làm khoa học”, Bộ trưởng Bộ KH&CN Huỳnh Thành Đạt.

Thủ tướng mong muốn các bạn trẻ có đam mê, say sưa, nhiệt huyết, cảm xúc, khi đó mới có hiệu quả thiết thực trong nghiên cứu khoa học, đổi mới sáng tạo

Thủ tướng Phạm Minh Chính chia sẻ thêm, để đạt chỉ tiêu đề ra tới năm 2030, cần có đường lối, chủ trương đúng đắn, phù hợp với hoàn cảnh Việt Nam để thúc đẩy đổi mới sáng tạo, nghiên cứu, phát triển khoa học công nghệ. Cùng với đó, tiếp tục hoàn thiện cơ sở pháp lý; đầu tư thích đáng; tạo hệ sinh thái để khuyến khích mạnh mẽ phong trào đổi mới sáng tạo, nghiên cứu khoa học trong bất kỳ các lĩnh vực nào, nhất là của thanh niên.

Bên cạnh chủ trương, đường lối, cơ chế, chính sách của Đảng, Nhà nước, để làm được điều này thì rất cần sự chủ động, tích cực, nỗ lực của thanh niên và các tổ chức đoàn trong truyền cảm hứng, tạo động lực cho thanh niên, chúng ta tạo được phong trào thì sẽ có các hạt nhân và các hạt nhân sẽ thúc đẩy phong trào.

Thủ tướng nhắc tới các điển hình như: Sinh viên năm thứ 3 Đại học Sao đỏ Phạm Khắc Nam, đội trưởng "Đội KC lightning" Robotcom năm 2017, tự học, tự nghiên cứu khoa hoc, đang thực hiện chương trình chuyển giao công nghệ robot, anh Trần Minh Quí, Viện Sốt rét, ký sinh trùng thành phố Hồ Chí Minh, được nhận giải thưởng Phạm Ngọc Thạch năm 2022 về khoa học công nghệ. Aanh Hoàng Trung Hiếu, 23 tuổi, cử nhân tài năng, sinh viên duy nhất được trao giải thưởng khoa học công nghệ về trí tuệ nhân tạo năm 2019.

Thủ tướng mong muốn các bạn trẻ có đam mê, say sưa, nhiệt huyết, cảm xúc, khi đó mới có hiệu quả thiết thực trong nghiên cứu khoa học, đổi mới sáng tạo. Đây là một động lực mới cho sự phát triển trong bối cảnh cách mạng công nghiệp lần thứ 4.