CME tăng ký quỹ với hợp đồng bạc: Kịch bản năm 1980 có lặp lại?

Thị trường bạc đối mặt với thách thức lớn sau khi Sàn giao dịch Chicago (CME) công bố đợt tăng ký quỹ thứ hai chỉ trong vòng hai tuần, có hiệu lực từ thứ Hai 29/12.

Sàn CME đã nâng yêu cầu ký quỹ ban đầu cho hợp đồng tương lai bạc giao tháng 3/2026 lên 25,000 USD, tăng từ mức 20,000 USD hồi đầu tháng. Điều này làm tăng áp lực lên các nhà giao dịch sử dụng đòn bẩy khi giá đang lơ lửng ở vùng đỉnh lịch sử.

Quyết định này đã gây ra cuộc tranh luận sôi nổi về việc liệu đợt tăng của bạc có đang "quá nóng sốt" hay chỉ đơn thuần là giai đoạn biến động do thiếu hụt nguồn cung và dòng vốn toàn cầu.

Ký ức đau thương về hai lần lập đỉnh lịch sử

Một số chuyên gia lên tiếng cảnh báo rằng động thái của CME gợi nhớ lại ký ức đau thương về hai lần lập đỉnh trước đó của giá bạc: 1980 và 2011. Trong cả hai trường hợp, động thái tăng mạnh ký quỹ đều xảy ra khi đà tăng gần đạt đỉnh và kích hoạt việc giảm đòn bẩy bắt buộc.

Năm 2011, giá bạc tăng vọt từ 8.50 USD lên 50 USD, trong môi trường lãi suất bằng 0, nới lỏng định lượng và khủng hoảng nợ châu Âu. Khi giá đạt đỉnh, sàn CME đã tăng ký quỹ 5 lần trong vòng 9 ngày, buộc các quỹ đòn bẩy rời khỏi thị trường tương lai và khiến bạc lao dốc gần 30% chỉ trong vài tuần.

Sự kiện 1980 thậm chí còn thảm khốc hơn. Anh em nhà Hunt đã tích lũy hơn 200 triệu ounce bạc, sử dụng đòn bẩy tương lai để đẩy giá lên gần 50 USD. Để kiểm soát tình trạng đầu cơ, sàn CME đưa ra "Quy tắc Bạc 7" (Silver Rule 7), trong đó hạn chế mở mới vị thế và bắt buộc giao dịch 100% bằng tiền mặt. Bên cạnh đó, Chủ tịch Fed Paul Volcker đã thực hiện tăng mạnh lãi suất. Cả hai yếu tố này đã "nghiền nát" đợt tăng giá và làm phá sản nhà Hunt.

Mặc dù động thái can thiệp hiện tại ít quyết liệt hơn, các chuyên gia cảnh báo việc sàn CME tăng ký quỹ vẫn buộc các bên giảm đòn bẩy, phải cam kết nhiều vốn hơn hoặc thoát vị thế.

* Giá 1 ounce bạc vượt 1 thùng dầu: Sự chuyển giao giữa hai kỷ nguyên kinh tế

* Giá bạc tăng tới 169%/năm, điều gì đang xảy ra?

Bạc vật chất vs giấy: Khoảng cách ngày càng rộng

Khác với các chu kỳ trước bị thống trị bởi đầu cơ, đợt tăng giá bạc hiện tại được hỗ trợ bởi tình trạng thiếu hụt nguồn cung bạc. Trung Quốc - quốc gia nắm quyền kiểm soát 60-70% thị trường bạc tinh luyện toàn cầu - có kế hoạch áp dụng hệ thống cấp phép xuất khẩu bạc từ 01/01/2026. Biện pháp này sẽ chỉ cho phép các nhà sản xuất lớn được Nhà nước cấp phép mới được bán ra nước ngoài.

Trong khi đó, lượng bạc tồn kho trên sàn COMEX được ghi nhận đã sụt giảm khoảng 70% trong 5 năm qua, trong khi dự trữ bạc trong nước tại Trung Quốc cũng ở gần mức thấp nhất thập kỷ.

Các nhà phân tích cho rằng điều này đã tạo ra khoảng cách lớn giữa bạc trên sàn giao dịch và bạc vật chất. Ngày càng nhiều người mua yêu cầu nhận bạc vật chất thay vì chỉ giao dịch trên giấy.

Sự mất cân bằng đã trở nên nghiêm trọng đến mức quỹ ETF bạc duy nhất của Trung Quốc gần đây phải ngừng nhận tiền từ các nhà đầu tư cá nhân mới. Lý do là giá bạc trên thị trường tăng quá cao so với giá trị của lượng bạc vật chất mà quỹ đang nắm giữ. Điều này cho thấy có quá nhiều hoạt động đầu cơ trong khi nguồn cung bạc vật chất đang thiếu hụt.

Nhu cầu công nghiệp: Hỗ trợ nhưng có giới hạn

Vai trò ngày càng quan trọng của bạc trong xe điện, chip AI và tấm năng lượng mặt trời tiếp tục thúc đẩy nhu cầu. Riêng ngành sản xuất năng lượng mặt trời hiện tiêu thụ một lượng lớn bạc mỗi năm.

Tuy nhiên, các nhà phân tích cảnh báo nếu giá bạc lên gần 134 USD/oz sẽ khiến toàn bộ ngành năng lượng mặt trời không còn lãi, có thể làm chậm việc phát triển công nghệ này.

Khi CME áp dụng đợt tăng ký quỹ thứ hai, các quỹ đầu tư đang phải đối mặt với nhiều áp lực cùng lúc: Tái cân bằng danh mục cuối năm, điều chỉnh theo chỉ số hàng hóa và thị trường ngày càng biến động mạnh.

Câu hỏi then chốt là: Liệu áp lực bán từ các nhà đầu tư sử dụng đòn bẩy sẽ lấn át nhu cầu mua bạc vật chất, hay chỉ đơn giản là "dọn sạch" những kẻ đầu cơ thái quá?

Với nhiều yếu tố đang tác động cùng lúc - từ chính sách của CME, tình trạng thiếu hụt nguồn cung đến áp lực cuối năm - các nhà đầu tư cần theo dõi sát sao diễn biến thị trường bạc trong những phiên giao dịch quan trọng sắp tới.

- 10:06 29/12/2025

Tác giả: Vũ Hạo