Đông Nam Á - điểm đầu tư lý tưởng cho các công ty Nhật Bản và Trung Đông

Ông Martin Siah, Giám đốc Bank of America Corp (BofA) tại Singapore cho biết các công ty Trung Đông và Nhật Bản ngày càng xem Đông Nam Á là một điểm đến lý tưởng để triển khai vốn, trong bối cảnh các công ty này đang chuyển hướng một số khoản đầu tư tiềm năng khỏi các khu vực khác của châu Á.

Trong một cuộc phỏng vấn ngày 28/8 trên Bloomberg Television, ông Siah cho biết các lĩnh vực như chăm sóc sức khỏe và cơ sở hạ tầng kỹ thuật số, năng lượng tái tạo và dịch vụ tài chính nằm trong số những lĩnh vực nhộn nhịp nhất trong xu hướng chuyển dịch nói trên.

Ông Siah cho biết: “Đông Nam Á đang ở ngưỡng cửa của một chu kỳ siêu tăng trưởng khi đã nhận được lượng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài cao kỷ lục trong vài năm qua."

Chuyên gia này khẳng định: “Chúng tôi rất lạc quan về triển vọng M&A (hoạt động mua bán và sáp nhập doanh nghiệp).”

Trong khu vực này, Singapore đóng vai trò quan trọng như một trung tâm cho nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là các tổ chức tài chính.

Trong những tháng gần đây, Singapore đã trở thành một điểm nóng cho hoạt động mua bán và sáp nhập, nhờ sự ổn định về kinh tế và chính trị.

Ông Siah, người kiêm nhiệm vị trí đứng đầu ngân hàng đầu tư và doanh nghiệp toàn cầu của BofA tại Đông Nam Á, cho hay: “Chúng tôi đang chứng kiến một cơn sốt bất ngờ trong hoạt động M&A ở Singapore.”

Tuy nhiên, trong khi hoạt động M&A vẫn mạnh mẽ, ông Siah cho biết các đợt chào bán cổ phiếu ra công chúng lần đầu (IPO) và thị trường vốn cổ phần ở Đông Nam Á đã chững lại trong 12-18 tháng qua.

Nhưng ông nhìn thấy tiềm năng phục hồi của hoạt động IPO trong tương lai dựa trên những dấu hiệu tích cực đang diễn ra.

Trước đó, theo Bảng xếp hạng năng lực cạnh tranh toàn cầu (WCR) 2024 của Viện Phát triển Quản lý (IMD), Indonesia đã vươn lên vị trí thứ 27 trong bảng xếp hạng năng lực cạnh tranh toàn cầu, vượt qua Nhật Bản và Vương quốc Anh.

Những năm gần đây, thứ hạng khả năng cạnh tranh toàn cầu của Indonesia đã tăng lên đáng kể. Vị trí thứ 27 của Indonesia đã vượt qua Vương quốc Anh (ở vị trí thứ 28), Malaysia (thứ 34), Nhật Bản (thứ 38), Philippines (thứ 52) và Thổ Nhĩ Kỳ (thứ 53).

Tại khu vực Đông Nam Á, Indonesia đã khẳng định vị trí của mình trong WCR, khi trở thành một trong ba nước dẫn đầu, chỉ sau Singapore và Thái Lan.

Trước đó, năm 2023, trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt giữa các nước về cơ hội thị trường xuất khẩu và đầu tư, Indonesia đã có bước tiến ngoạn mục, tăng 10 bậc (từ 44 lên 34) trong bảng xếp hạng này, đạt mức tăng cao nhất trên thế giới.

Tổng thống Indonesia Jokowi đã nhận định xếp hạng năng lực cạnh tranh của Nhật Bản giảm 3 bậc do giá trị đồng yen suy yếu và sự ổn định giảm sút, trong khi thứ hạng của Malaysia giảm 7 bậc do sự yếu kém về kinh tế và các vấn đề về ổn định chính trị.

Do đó, không dễ để cải thiện thứ hạng trong bối cảnh thế giới hiện nay và điều này chứng tỏ tầm quan trọng của ổn định chính trị, ổn định tỷ giá hối đoái và tăng năng suất để hỗ trợ nền kinh tế.

Tuy nhiên, Indonesia vẫn tụt hậu ở các lĩnh vực như y tế và môi trường, ở vị trí thứ 61 và giáo dục ở vị trí thứ 57.

Ông Jokowi xác định đây là vấn đề Indonesia cần quan tâm để có thể tiếp tục cải thiện thứ hạng khả năng cạnh tranh của mình hằng năm.

Vượt qua những tổn thất trong giai đoạn đại dịch COVID-19, các hãng hàng không Đông Nam Á đang tích cực ký kết các hợp đồng mua máy bay lớn trong cuộc đua đáp ứng nhu cầu du lịch của khách hàng.

Đáng chú ý, hãng hàng không Thai Airways cho biết hãng dự kiến sẽ hoàn thành việc tái cấu trúc vào cuối năm 2024, sớm hơn một năm so với dự kiến nhờ tình hình tài chính được cải thiện. Điều này sẽ cho phép hãng hàng không này niêm yết trở lại trên sàn giao dịch chứng khoán Thái Lan.

Thai Airways đã ký hợp đồng với Boeing và các nhà cung cấp khác để mua tổng cộng 45 máy bay. Kế hoạch là tăng cường đội bay từ 70 chiếc vào cuối năm 2023 lên 96 chiếc vào năm 2033. Trước đại dịch COVID-19, hãng có 103 máy bay vào năm 2019.

Trong một cuộc phỏng vấn với tạp chí hàng không Mỹ hồi tháng Năm vừa qua, ông Chai Eamsiri, Giám đốc Điều hành Thai Airways, cho biết hãng vẫn cần cải thiện hơn nữa về phần cứng, chẳng hạn như đầu tư vào ghế ngồi, thiết bị và tân trang, nâng cấp máy bay cùng với máy bay mới.

Nhiều hãng hàng không ở khu vực Đông Nam Á đã không nhận được nhiều hỗ trợ của chính phủ như các đối tác lớn ở Mỹ và châu Âu.

Do tình hình tài chính không bền vững như các hãng hàng không Nhật Bản, lợi nhuận giảm sút buộc nhiều hãng hàng không phải trải qua quá trình tái cấu trúc quy mô lớn.

Theo kế hoạch phục hồi, Thai Airways đã phải triển khai 400 sáng kiến cắt giảm chi phí kể từ năm 2021. Kết quả là, đến tháng 6/2023, hãng đã giảm gần 50% lực lượng lao động và số máy bay. Việc cắt giảm chi phí đã mang lại hiệu quả khi môi trường kinh doanh được cải thiện nhờ nhu cầu phục hồi gần đây.

Hãng hàng không Singapore Airlines đã thông báo đạt lợi nhuận ròng hơn 2,67 tỷ SGD (1,97 tỷ USD) trong năm tài chính kết thúc tháng 3/2024, tăng 24% so với năm tài chính trước và cũng là mức kỷ lục trong hai năm liên tiếp.

Khi kỳ vọng về khả năng Mỹ cắt giảm lãi suất tăng lên, các nhà đầu tư đã bắt đầu chuyển hướng sang Đông Nam Á để tìm kiếm các thị trường được hưởng lợi từ môi trường lạm phát được kiểm soát.

Trong vài năm qua, các nước Đông Nam Á đã vật lộn với lạm phát leo thang trên toàn cầu và đồng USD mạnh. Lạm phát gây áp lực lên nhu cầu trong nước, trong khi đồng nội tệ yếu làm tăng gánh nặng từ các khoản nợ định giá bằng đồng bạc xanh.

Nền kinh tế ảm đạm và đồng tiền yếu đã dẫn đến dòng vốn chảy khỏi khu vực. Tuy nhiên, tình hình đã bắt đầu thay đổi khi lạm phát ổn định và các loại tiền tệ của Đông Nam Á tăng giá.

Thị trường chứng khoán Đông Nam Á đã tăng vọt lên mức cao mới kể từ giữa tháng 8/2024, với chỉ số tổng hợp Jakarta của Indonesia đạt mức kỷ lục vào ngày 21/4. Chỉ số tổng hợp Kuala Lumpur của Malaysia trước đó một ngày cũng đã đạt mức cao nhất kể từ tháng 12/2020.

Chỉ số ASEAN tính bằng USD của chỉ số chứng khoán MSCI đã tăng 6% tính từ đầu tháng Tám đến nay, nhờ tác động kết hợp của giá cổ phiếu tăng và các loại tiền tệ mạnh hơn. Trong cùng thời gian đó, chỉ số tổng hợp S&P 500 tại Phố Wall chỉ tăng 2%.

Đợt tăng giá của cổ phiếu Đông Nam Á được hỗ trợ bởi kỳ vọng Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) sẽ cắt giảm lãi suất vào tháng Chín.

Phát biểu tại một hội nghị kinh tế thường niên ở Jackson Hole, Wyoming vào ngày 23/8, Chủ tịch Fed Jerome Powell lưu ý rằng rủi ro lạm phát tăng đang suy yếu và đã đến lúc Fed phải điều chỉnh chính sách.

Khoảng cách lãi suất giữa Mỹ và các quốc gia Đông Nam Á đã thu hẹp, giúp các loại tiền tệ của khu vực này mạnh lên so với USD.

Đồng ringgit của Malaysia đã giao dịch ở mức cao nhất trong 16 tháng so với đồng bạc xanh vào đầu tháng này. Đồng USD suy yếu cũng tạo ra động lực cho các thị trường mới nổi khác như Nam Phi và Brazil.

Tuy nhiên, các nhà đầu tư đã lưu ý đến mức tăng trưởng cao của các nền kinh tế Đông Nam Á. Ngân hàng Trung ương Malaysia báo cáo rằng tổng sản phẩm quốc nội (GDP) thực tế tăng 5,9% trong năm trong quý từ tháng 4-6/2024, vượt dự báo của thị trường và đánh dấu mức tăng trưởng cao nhất kể từ quý 4 năm 2022.

Tăng trưởng kinh tế Thái Lan cũng tăng tốc trong quý 2 năm 2024 với 2,3%. Triển vọng chung của khu vực Đông Nam Á cũng khá tươi sáng trong dài hạn.

Theo một cuộc khảo sát chung của tổ chức tư vấn Angsana Council có trụ sở tại Singapore, công ty tư vấn Bain & Co. của Mỹ và Ngân hàng DBS, sáu nền kinh tế lớn của Đông Nam Á được dự báo sẽ tăng trưởng với tốc độ trung bình hàng năm là 5,1% trong giai đoạn 2024-2034. Vào cùng giai đoạn, tăng trưởng của Trung Quốc được dự báo là 3,5%-4,5%.

Trong khi đó, Chính phủ Nhật Bản sẽ tài trợ hàng chục tỷ yen cho 15 công ty Nhật Bản để tạo ra chuỗi cung ứng về chip và xe điện tại Đông Nam Á.

Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản sẽ sớm công bố 13 dự án được chọn để nhận hỗ trợ tổng cộng 35 tỷ yen (238 triệu USD).

Các dự án này sẽ triển khai tại các quốc gia thành viên của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) liên quan đến phát triển công nghệ và đầu tư vốn dự kiến sẽ mang lại lợi thế cạnh tranh cho các doanh nghiệp Nhật Bản trong khu vực.

Viện trợ của chính phủ sẽ đến từ chương trình trợ cấp trị giá 140 tỷ yen nhắm vào các khoản đầu tư ở Nam Bán cầu được chỉ định vào năm ngoái. Chất bán dẫn sẽ là một phần quan trọng của dự án chuỗi cung ứng.

Tokyo có kế hoạch hỗ trợ dây chuyền sản xuất đóng gói chip do Mitsumi Electric xây dựng tại Philippines. Dây chuyền này sẽ cho phép xử lý các quy trình đầu cuối và cuối cùng tại cả Nhật Bản và Philippines.

Ôtô và khử carbon cũng được coi là những lĩnh vực quan trọng. Isuzu và Mitsubishi Corp. đang thử nghiệm một dự án giới thiệu xe điện có pin dễ thay thế cũng như các trạm đổi pin tại Thái Lan.

Điều này sẽ giúp Nhật Bản thiết lập chuỗi cung ứng pin tại Thái Lan, nơi các đối thủ khác cũng đang nhanh chóng mở rộng thị phần xe điện./.