Trung Quốc đặt mục tiêu GDP đầy tham vọng, cam kết chuyển đổi mô hình tăng trưởng

Mục tiêu tăng trưởng khoảng 5%

Mục tiêu tăng trưởng chính thức hàng năm đã được Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường tiết lộ trong Báo cáo công tác của Chính phủ, được trình lên khai mạc phiên họp thường niên của Quốc hội Nhân dân Toàn quốc (NPC), cơ quan lập pháp hàng đầu của đất nước, vào sáng 5/3.

Ngoài mục tiêu tăng trưởng GDP, Báo cáo công tác của Chính phủ  còn có một loạt mục tiêu khác. Theo báo cáo, tỷ lệ thâm hụt trên GDP, một con số được theo dõi chặt chẽ khác, được đặt ở mức 3% vào năm 2024.

Quốc gia này cũng đặt mục tiêu tạo ra hơn 12 triệu việc làm mới ở thành thị và giữ mức tăng trưởng chỉ số giá tiêu dùng (CPI) - đại diện cho lạm phát, ở mức khoảng 3%.

Ông Lý Cường cho biết: “Khi đặt ra các mục tiêu này, chúng tôi đã xem xét các động lực phát triển trong và ngoài nước, các yếu tố liên quan khác cũng như những gì cần thiết và những gì có thể thực hiện được”.

Thủ tướng Trung Quốc lưu ý thêm rằng tốc độ tăng trưởng khoảng 5% rất phù hợp với các mục tiêu của Kế hoạch 5 năm lần thứ 14 và mục tiêu thực hiện cơ bản hiện đại hóa. Nó cũng tính đến tiềm năng tăng trưởng và các điều kiện hỗ trợ tăng trưởng, đồng thời phản ánh yêu cầu theo đuổi sự tiến bộ và nỗ lực thực hiện của Trung Quốc. 

Tăng ngân sách khoa học và công nghệ, AI

Trung Quốc đã tăng ngân sách hàng năm cho khoa học và công nghệ thêm 10% lên mức chưa từng có 370,8 tỷ NDT (51,6 tỷ USD) – mức tăng lớn nhất kể từ năm 2019 sau nhiều năm tăng trưởng tối thiểu.

Ông Lý nói: “Chúng tôi sẽ tiến nhanh hơn để tăng cường khả năng tự lực và sức mạnh về khoa học và công nghệ. Chúng tôi sẽ tận dụng tối đa sức mạnh của hệ thống mới để huy động các nguồn lực trên toàn quốc nhằm nâng cao năng lực đổi mới toàn diện của Trung Quốc”.

Thủ tướng Lý Cường cũng tuyên bố sẽ tăng cường nỗ lực về dữ liệu lớn và trí tuệ nhân tạo (AI) cũng như khởi động một số chương trình khoa học và công nghệ lớn.

Việc nhấn mạnh vào khả năng tự lực về khoa học và công nghệ được đưa ra sau khi Mỹ thắt chặt kiểm soát việc xuất khẩu các công nghệ tiên tiến sang Trung Quốc, đặc biệt là trong lĩnh vực AI, lĩnh vực mà Washington cho rằng có thể được sử dụng để tăng cường sức mạnh cho quân đội Trung Quốc.

Chính quyền Tổng thống Joe Biden đã hạn chế các công ty Mỹ bán chip bán dẫn tiên tiến cho Trung Quốc và cấm đầu tư của Mỹ vào Trung Quốc vào các công nghệ nhạy cảm bao gồm AI, điện toán lượng tử và chất bán dẫn.

Phát hành trái phiếu "siêu dài hạn"

Báo cáo công việc cũng cho biết Bắc Kinh sẽ phát hành 1.000 tỷ NDT (138,9 tỷ USD) trái phiếu kho bạc đặc biệt “siêu dài hạn” trong năm nay để tài trợ cho các dự án lớn phù hợp với chiến lược quốc gia, bên cạnh 3.900 tỷ NDT trái phiếu có mục đích đặc biệt cho chính quyền địa phương sẽ được phát hành. Lượng trái phiếu phát hành năm nay nhiều hơn năm ngoái 100 tỷ NDT.

Báo cáo công việc cho biết: “Chúng ta nên tăng cường cường độ của chính sách tài khóa chủ động một cách thích hợp cũng như cải thiện chất lượng và hiệu quả của nó”.

Chi tiêu quốc phòng tăng 7,2%

Tại sự kiện này, Trung Quốc cũng công bố ngân sách quân sự hàng năm cho năm 2024, sẽ tăng 7,2% lên 1.670 tỷ NDT (230,6 tỷ USD), theo dự thảo báo cáo ngân sách được công bố riêng hôm 5/3. Tốc độ tăng trưởng ngân sách quốc phòng giống như năm ngoái.

Mục tiêu tổng sản phẩm quốc nội (GDP) và chi tiêu quân sự là một trong những số liệu được theo dõi chặt chẽ nhất trong ngày khai mạc phiên họp.

Bắc Kinh đã không công bố mức tăng trưởng hai con số trong chi tiêu quân sự kể từ năm 2015, khi có nỗ lực cải tổ lực lượng vũ trang.

Yun Sun, giám đốc chương trình Trung Quốc tại Trung tâm Stimson ở Washington, cho biết trong bối cảnh kinh tế Trung Quốc đang suy thoái, mức tăng 7,2% là khá đáng kể.

Bà nói: “Tỷ lệ chi tiêu quốc phòng tổng thể trong GDP vẫn nhỏ hơn so với Mỹ và Nga, nhưng tỷ lệ này vẫn đang tăng lên”.

Mục tiêu "tham vọng" nhưng có thể đạt được

Mục tiêu khoảng 5% là mức tương tự như năm ngoái, nhưng vượt quá một số kỳ vọng về tăng trưởng của Trung Quốc vào năm 2024.

Ví dụ, IMF, trong báo cáo Triển vọng Kinh tế Thế giới mới nhất công bố vào tháng 1, đã dự đoán rằng GDP của Trung Quốc sẽ tăng 4,6 % vào năm 2024. Tỷ lệ khoảng 5% cũng sẽ nhanh hơn tốc độ tăng trưởng toàn cầu dự kiến ​​là 3,1% hoặc dự báo 1,5% đối với các nền kinh tế tiên tiến và 4,1% đối với các nền kinh tế thị trường mới nổi và đang phát triển. 

Larry Hu, nhà kinh tế trưởng về Trung Quốc tại Macquarie Group, cho biết mục tiêu “khoảng 5%” là đầy tham vọng nhưng có thể đạt được.

“Họ đặt ra một mục tiêu đầy tham vọng như vậy, có thể là vì họ muốn tăng cường niềm tin và tránh vòng xoáy giảm phát đi xuống… Nó đòi hỏi các biện pháp nới lỏng mạnh mẽ hơn năm ngoái. Do đó, nó cũng có thể cải thiện triển vọng tăng trưởng của các hộ gia đình và doanh nghiệp”, ông Larry Hu nói.

Năm ngoái, Trung Quốc cũng đặt mục tiêu “khoảng 5%” , đây là mục tiêu thấp nhất được nước này công bố trong nhiều thập kỷ. Đầu năm nay, Bắc Kinh cho biết tăng trưởng kinh tế đã đạt 5,2% vào năm 2023.

Tuy nhiên, việc đạt được mục tiêu tương tự trong năm tới có thể khó khăn hơn đáng kể. Vào năm 2022, các hạn chế về Covid-19 trong nước diễn ra tràn lan, khiến cơ sở so sánh thấp hơn so với năm ngoái.

Thủ tướng Lý thừa nhận rằng việc đạt được các mục tiêu tăng trưởng “sẽ không dễ dàng”.

“Đạt được các mục tiêu của năm nay sẽ không dễ dàng, vì vậy chúng ta cần duy trì trọng tâm chính sách, làm việc chăm chỉ hơn và huy động nỗ lực phối hợp của tất cả các bên”, ông Lý Cường nhận định.