Sức nóng cuộc đua bơm tiền của các ngân hàng dịp cuối năm

Cuộc đua tín dụng cuối năm 2025 đang mang lại lợi ích kép: Doanh nghiệp có vốn để bứt phá, ngân hàng đạt mục tiêu tăng trưởng và nền kinh tế được tiếp thêm động lực tăng trưởng. Tuy nhiên, sự cẩn trọng trong quản trị rủi ro và sử dụng vốn hiệu quả từ cả ngân hàng và doanh nghiệp sẽ là yếu tố quyết định để duy trì đà tăng trưởng này sang năm 2026.

Ngân hàng không chờ bị “buộc” cho vay

Theo quy luật thị trường, quý IV luôn là thời điểm nhu cầu vốn của nền kinh tế đạt đỉnh. Các doanh nghiệp cần tiền để nhập hàng, dự trữ nguyên vật liệu, thanh toán công nợ và đẩy mạnh sản xuất phục vụ dịp Tết Nguyên đán. Không đứng ngoài cuộc, hệ thống ngân hàng cũng đang nỗ lực tối đa để hoàn thành chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng cả năm.

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho biết, tính đến ngày 27/11/2025, dư nợ tín dụng toàn nền kinh tế đã đạt hơn 18,2 triệu tỷ đồng, tăng trưởng 16,56% so với đầu năm, một con số ấn tượng so với mức tăng 11,47% của cùng kỳ năm trước. Con số này phản ánh sự hấp thụ vốn tích cực của nền kinh tế, đồng thời cho thấy các giải pháp thúc đẩy tín dụng đang phát huy tác dụng.

Tuy nhiên, điểm khác biệt của mùa kinh doanh năm nay là sự chủ động từ phía các nhà băng. Thay vì thụ động chờ khách hàng tìm đến, các ngân hàng đã chủ động thiết kế các sản phẩm tài chính đa dạng, "tấn công" vào từng phân khúc cụ thể để tìm kiếm đầu ra cho dòng tiền. Chiến lược này không chỉ nhằm giải ngân nhanh chóng mà còn hướng đến mục tiêu dài hạn: tối ưu hóa hệ sinh thái khách hàng và cạnh tranh thị phần gay gắt trước khi bước sang chu kỳ kinh doanh 2026.

Chẳng hạn, một số ngân hàng “nhắm” vào các dự án hạ tầng trọng điểm. Điển hình, Vietcombank và Agribank vừa ký kết thu xếp khoản tín dụng 6.750 tỷ đồng cho dự án mở rộng cao tốc TP.HCM - Long Thành.

Tương tự, nhóm doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME) và khách hàng cá nhân được coi là phân khúc có biên lợi nhuận cao và giúp phân tán rủi ro tốt. Các ngân hàng tư nhân như SeABank, VPBank... áp dụng chiến lược “kết dính” khách hàng bằng hệ sinh thái (Thẻ + Ngân hàng số + Tín dụng).

Điển hình, SeABank tung chương trình “Đại lộ ưu đãi” (đến 31/3/2026) với chính sách hoàn tiền thẻ doanh nghiệp, hoàn phí giao dịch quốc tế nhằm thu hút tiền gửi và tạo đầu vào cho hoạt động tín dụng.

Đặc biệt, thị trường vốn cuối năm thêm phần sôi động với sự tham gia của 21 ngân hàng thương mại trong gói tín dụng quy mô 500.000 tỷ đồng, thực hiện theo chỉ đạo của Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước.

Chương trình này tập trung vào các lĩnh vực hạ tầng điện, giao thông và công nghệ chiến lược, kéo dài đến năm 2030 (hoặc khi hết hạn mức). Điểm nhấn của gói tín dụng là mức lãi suất ưu đãi thấp hơn từ 1 - 1,5%/năm so với lãi suất cho vay bình quân, áp dụng tối thiểu trong 2 năm đầu. Đây được xem là động lực dài hạn giúp doanh nghiệp an tâm đầu tư vào các dự án nền tảng.

Bên cạnh đó, nhu cầu vay tiêu dùng và sản xuất kinh doanh nhỏ lẻ cũng được chăm sóc kỹ lưỡng. Một số ngân hàng đã triển khai gói vay 48.500 tỷ đồng với lãi suất hấp dẫn dành riêng cho khách hàng cá nhân từ nay đến hết năm, nhằm kích cầu tiêu dùng và hỗ trợ đời sống.

Cơn "khát vốn" của doanh nghiệp "như nắng hạn gặp mưa rào"

Làn sóng ưu đãi lãi suất đã mang lại tác động tích cực tức thời đến hoạt động sản xuất kinh doanh tại các địa phương.

Tại Hà Tĩnh, Công ty TNHH NBK Global Group (lĩnh vực vật liệu xây dựng) vừa vay bổ sung 10 tỷ đồng vốn lưu động. Bà Nguyễn Thị Hạnh, Phó Giám đốc công ty chia sẻ: “Thị trường xây dựng và đầu tư công đang sôi động trở lại. Nhờ dòng tiền tốt, ngân hàng giải ngân nhanh giúp chúng tôi kịp thời dự trữ nguồn hàng cung ứng cho đại lý dịp Tết”.

Tương tự, Công ty CP Dược Hà Tĩnh (HADIPHAR) cũng đang chạy hết công suất hai nhà máy tân dược và đông dược để phục vụ thị trường Tết và các đơn hàng xuất khẩu sang thị trường Đông Nam Á. Đại diện doanh nghiệp khẳng định, vốn ngân hàng là điểm tựa quan trọng để đơn vị chủ động nguyên liệu, hướng tới mục tiêu doanh thu 500 tỷ đồng trong năm 2025.

Mặc dù bức tranh tín dụng mang gam màu sáng, nhưng các chuyên gia kinh tế cũng đưa ra những cảnh báo cần thiết. TS. Nguyễn Trí Hiếu nhận định, áp lực tăng trưởng tín dụng chạm ngưỡng 2 con số đòi hỏi các ngân hàng phải giải bài toán khó: Vừa phải giành thị phần, vừa phải quản trị rủi ro.

Việc nới lỏng quy trình hay tung ra các gói ưu đãi lãi suất để thu hút khách hàng SME và doanh nghiệp xuất khẩu là cần thiết, nhưng cũng tiềm ẩn rủi ro nợ xấu nếu không được kiểm soát chặt chẽ. Hơn nữa, cuối năm cũng là lúc lãi suất huy động có xu hướng nhích lên do cạnh tranh thanh khoản giữa các nhà băng. Điều này tạo áp lực lên biên lợi nhuận (NIM) và chi phí vốn của ngân hàng.

"Đối với doanh nghiệp, đây là thời điểm vàng để thương lượng các điều kiện vay vốn tốt nhất. Tuy nhiên, doanh nghiệp cũng cần tỉnh táo cân nhắc chi phí vốn, bởi lãi suất cho vay có thể biến động theo thị trường. Về phía ngân hàng, thách thức lớn nhất là đẩy vốn ra thị trường một cách có chọn lọc. Ưu tiên dòng vốn vào các khoản vay hiệu quả, có tài sản đảm bảo tốt và tránh làm suy yếu thanh khoản trong ngắn hạn là chìa khóa để phát triển bền vững", ông Hiếu khuyến nghị.

Ông Nguyễn Đức Lệnh, Phó Giám đốc NHNN -Chi nhánh Khu vực 2, cho biết các ngân hàng đang duy trì lãi suất vay ngắn hạn tối đa 4%/năm cho 5 nhóm ngành ưu tiên, bao gồm sản xuất hàng Tết. Các gói tín dụng cho lâm, thủy sản và khu công nghiệp cũng được đẩy mạnh giải ngân. Dự kiến lãi suất sẽ giữ ổn định dịp cuối năm và sang năm 2026 nhờ nguồn vốn dồi dào, nhằm hỗ trợ đà tăng trưởng kinh tế.

Huyền Anh