‘Chữa bệnh thừa tiền’, ngân hàng đẩy mạnh cho vay cá nhân

Tín dụng tăng thấp, ngân hàng đang phải "chữa bệnh thừa tiền", do vậy nhiều ngân hàng đang tích cực quảng bá các chương trình ưu đãi lãi suất giảm từ 1 - 3%/năm so với năm 2022. Thậm chí có ngân hàng còn công bố mức lãi suất cho vay thấp hơn lãi suất huy động.

Theo nhận định của các chuyên gia, hiện nay chi phí vốn của các ngân hàng thương mại đang giảm nhờ tác động từ các đợt cắt giảm lãi suất điều hành của Ngân hàng Nhà nước từ đầu năm và quy định cho phép các ngân hàng giãn trích lập dự phòng nợ xấu. Do đó, lãi suất huy động đã đạt điểm giới hạn, thay vào đó lãi suất cho vay sẽ tiếp tục giảm trong những tháng cuối năm để các ngân hàng chữa bệnh “thừa tiền”.

Lãi suất cho vay thấp hơn lãi suất huy động

Thời điểm này các ngân hàng không chỉ tập trung giảm lãi suất cho vay đối với các doanh nghiệp mà cả khách hàng cá nhân cũng là đối tượng mà các nhà băng đang hướng đến.

Vietcombank là ngân hàng mở màn triển khai chính sách cho cá nhân vay vốn để trả nợ trước hạn khoản vay tại ngân hàng khác theo quy định tại Thông tư 06. Mức lãi suất cho vay được Vietcombank áp dụng chỉ từ 6,9%/năm trong 6 tháng đầu, hoặc 7,5%/năm trong 12 tháng đầu, hoặc 8,0%/năm trong 24 tháng.

Dư địa để các ngân hàng giảm lãi suất huy động không còn nhiều, nên lãi vay cũng khó giảm sâu.

Thậm chí, Vietinbank còn cho vay để trả nợ ngân hàng khác với lãi suất chỉ 5,6% - thấp hơn lãi suất huy động kỳ hạn 6 tháng của hầu hết các ngân hàng TMCP.

Theo ghi nhận của VnBusiness, hiện nay có 8 ngân hàng đã thông báo đến khách hàng về chương trình này với mức lãi suất rất hấp dẫn. Điểm chung của nhiều ngân hàng là đều ân hạn nợ gốc trong 12 - 24 tháng, thời gian cho vay dài, áp dụng với các khoản vay bất động sản. Có ngân hàng còn ghi chú rõ là "dành cho khách hàng vay để trả nợ khoản vay tại ngân hàng khác”.

Đáng chú ý, quy định mới này không chỉ được áp dụng cho các khoản vay mua nhà, mà các nhà băng còn áp dụng cho các khoản vay mua xe ô tô hay vay mua sắm đồ dùng trong nhà… Điều này được người dân kỳ vọng có thể tiếp cận khoản vay với chi phí hấp dẫn hơn do các ngân hàng chạy đua cạnh tranh để hút khách, giành thị phần. Bởi hiện lãi suất các khoản vay tiêu dùng, đặc biệt là cho vay mua nhà, nhiều ngân hàng vẫn giữ ở mức khá cao, từ 10 -13%/năm.

Tuy nhiên, chuyên gia Nguyễn Trí Hiếu cho rằng, thực chất lãi vay hạ nhiệt là do lãi suất đầu vào giảm. Mặt khác, các ngân hàng đang dư thừa vốn nên buộc phải hạ lãi suất.

Còn có cuộc chạy đua giành khách hàng hay không qua cho vay để trả nợ ngân hàng khác? Ông Hiếu cho rằng không dễ dàng vì các ngân hàng sẽ thẩm định, làm thủ tục và áp dụng điều kiện để giải ngân như một khoản vay mới, chẳng hạn như khách hàng phải có tài sản đảm bảo, không có nợ xấu, có phương án trả nợ khả thi… Vì vậy, đây chỉ coi là một cơ hội cho các khách hàng được lựa chọn một ngân hàng phù hợp với khả năng tài chính của mình.

Nỗ lực tìm người vay

Các ngân hàng cũng cho biết họ đang nỗ lực tìm người vay, bởi nếu huy động về nhưng không cho vay được thì chính ngân hàng sẽ rơi vào cảnh ế vốn. Vì vậy, nhiều ưu đãi cho vay cũng được đưa ra gần đây.

Anh Nguyễn Lê Hoàng (Hoàng Mai, Hà Nội) tìm được dự án chủ đầu tư hỗ trợ ân hạn 2 năm chưa cần trả gốc và lãi. Nhận thấy đây là món hời nên anh Hoàng quyết định mua nhà. "Tôi thấy lãi suất đã giảm bình quân 2%/năm nên đã mua nhà trong thời điểm này. Thời gian 2 năm, tôi có thể dồn tiền và sau khi hết 2 năm sẽ thanh toán một khoản để giảm lãi", anh Hoàng chia sẻ.

Cũng vừa tìm được một dự án chung cư phù hợp, lãi suất vay cũng có xu hướng giảm, chị Nguyễn Cẩm Tú (Nam Từ Liêm, Hà Nội) quyết định vay ngân hàng để mua nhà. Tuy nhiên, sau khi tính toán chị Tú quyết định chưa vay vốn mua nhà thời điểm này vì kỳ vọng lãi suất sẽ tiếp tục giảm thêm.

“Ngân hàng áp dụng lãi suất ưu đãi năm đầu tiên là 9%, sau thời gian này, lãi suất thả nổi của gói vay được tính bằng bình quân lãi suất kỳ hạn 12 tháng của 4 ngân hàng lớn (Agribank, BIDV, Vietcombank, VietinBank) cộng với biên độ 3%. Ở thời điểm hiện tại nếu tính theo công thức này, lãi suất gói vay của tôi sẽ chỉ ở mức 8,65%. Ngoài ra, thời gian tới lãi suất huy động còn có thể tiếp tục giảm, theo đó lãi vay sẽ thấp hơn nữa vào cuối năm. Do đó tôi đã quyết định đợi thêm một thời gian nữa mới vay vốn mua nhà”, chị Tú cho biết.

Động thái chờ lãi suất giảm sâu rồi mới đi vay mua tài sản, của khách hàng được các chuyên gia khuyến cáo cần phải xem xét lại. Bởi, lãi suất huy động tiếp tục giảm, nhưng dư địa giảm không còn nhiều. Trong khi đó, lãi suất cho vay có độ trễ nên sẽ giảm tiếp trong thời gian từ nay đến cuối năm, khi ngân hàng tiêu thụ hết các khoản vốn huy động lãi suất cao. Tuy vậy, lãi suất cho vay khó giảm sâu tương ứng với lãi suất huy động, vì còn phải đảm bảo sự an toàn của hệ thống.

Mặt khác, nhiều loại tài sản rủi ro, đặc biệt là bất động sản đã có tín hiệu phục hồi ở một số phân khúc. Vì vậy, việc chỉ tập trung vào lãi vay là chưa đủ. Thậm chí, hành động này đôi khi còn có thể khiến người mua nhà tự đánh mất cơ hội sở hữu căn hộ phù hợp, đặc biệt là trong giai đoạn tài sản có định giá cạnh tranh như hiện nay. Tuy nhiên, không vì thế mà người mua nhà bất chấp vay nợ bằng mọi giá, mua đuổi theo đà tăng giá của các tài sản.

Huyền Anh