Giải ngân vốn đầu tư công thấp, 3 tháng đầu năm chỉ đạt 8,98% kế hoạch

Theo Bộ Tài chính, lũy kế giải ngân từ đầu năm đến ngày 28/2/2025 là 44.811,2 tỷ đồng, đạt 5,11% kế hoạch (876.638,2 tỷ đồng), đạt 5,43% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. Trong đó, chương trình mục tiêu quốc gia là 2.191,5 tỷ đồng, đạt 9,98% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao.

Ước giải ngân từ đầu năm đến ngày 31/3/2025 là 78.712 tỷ đồng, đạt 8,98% kế hoạch, đạt 9,53% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao (cùng kỳ năm 2024 đạt 12,27%). Trong đó, chương trình mục tiêu quốc gia là 3.638,8 tỷ đồng, đạt 16,57% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao.

3 tháng năm 2025, có 13/47 bộ, cơ quan trung ương và 36/63 địa phương có tỷ lệ ước giải ngân so với kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao đạt trên mức bình quân chung của cả nước. Một số bộ, cơ quan trung ương và địa phương có tỷ lệ giải ngân tốt (trên 20%) như: Đài tiếng nói Việt Nam (73,82%), Ngân hàng Chính sách xã hội (41,16%), Bộ Công an (23,73%), Hội Liên hiệp phụ nữ (20,37%); và các tỉnh: Phú Thọ (35,04%), Bắc Kạn (28,85%), Tuyên Quang (28,14%), Hà Nam (25,58%), Lào Cai (22,89%), Hà Giang (21,75%), Bình Định (20,25%).

Tuy nhiên, trong 3 tháng đầu năm, nhiều các bộ, cơ quan trung ương và địa phương chưa giải ngân (17 bộ, cơ quan trung ương, bao gồm: Ủy ban Trung ương Mặt trận tổ quốc Việt Nam, Thanh tra Chính phủ, Viện Khoa học xã hội Việt Nam, Bộ Ngoại giao, Kiểm toán Nhà nước,...) hoặc giải ngân rất thấp (16 bộ, cơ quan trung ương và 6 địa phương giải ngân dưới 5%, bao gồm: Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Y tế, Đại học quốc gia Hà Nội, Đại học Quốc gia Hồ Chí Minh, Bộ Công Thương; các địa phương, gồm: TP Hồ Chí Minh, Cần Thơ, Hà Nội, Bình Phước, Cà Mau, Quảng Ninh,...).

Để giải ngân vốn đầu tư công năm 2025 đạt mục tiêu trên 95% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, Bộ Tài chính đề xuất/kiến nghị một số giải pháp trọng tâm sau:

Đối với số vốn đã phân bổ, tiếp tục thực hiện quyết liệt các nhiệm vụ, giải pháp để thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công theo chỉ đạo, điều hành của Thủ tướng Chính phủ quy định tại Công điện số 16/CĐ-TTg ngày 18/2/2025 về đôn đốc đẩy mạnh phân bổ và giải ngân vốn đầu tư công năm 2025, Quyết định số 523/QĐ-TTg ngày 6/3/2025 về thành lập các Tổ công tác kiểm tra, đôn đốc, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công hằng năm tại các bộ, cơ quan trung ương và địa phương.

Đối với số vốn ngân sách trung ương chưa phân bổ chi tiết sau ngày 15/3/2025 sẽ thực hiện thu hồi để bố trí cho các dự án cần vốn để đẩy nhanh tiến độ hoàn thành theo đúng chỉ đạo tại Nghị quyết số 46/NQ-CP ngày 8/3/2025 của Chính phủ.

Rút kinh nghiệm trong công tác tổ chức triển khai, đặc biệt đối với các dự án có quy mô lớn, yêu cầu kỹ thuật phức tạp, trải dài trên nhiều địa phương, thời gian thi công gấp rút, điều kiện địa hình, thời tiết khó khăn, thiếu thốn nguyên vật liệu..., cần tăng cường kiểm tra, giám sát, phân công rõ trách nhiệm, phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, các ngành đảm bảo khoa học, hiệu quả công việc... theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại văn bản số 673/TTg-CN ngày 5/9/2024 về triển khai các nhiệm vụ trọng tâm để phấn đấu hoàn thành 3.000km đường bộ cao tốc vào cuối năm 2025.

Đồng thời chỉ đạo chủ đầu tư ngay sau khi ký hợp đồng, phối hợp với nhà thầu để triển khai các thủ tục tạm ứng theo quy định để các nhà thầu có vốn chuẩn bị ngay các điều kiện cần thiết, vật tư, vật liệu phục vụ công tác thi công thực hiện dự án; đẩy nhanh quá trình nghiệm thu và hoàn thiện hồ sơ thanh toán ngay sau khi có khối lượng để đẩy nhanh tiến độ giải ngân, đảm bảo đến hết thời hạn thanh toán theo quy định (ngày 31/1/2026) các dự án giải ngân hết kế hoạch vốn năm 2025 được giao.