Ngành công nghiệp xanh bị EU ‘sờ gáy’, Trung Quốc phản ứng gay gắt

Trong một tuyên bố đưa ra ngày 11/4, người đứng đầu Cục Phòng vệ Thương mại của Bộ Thương mại Trung Quốc cho hay các cuộc điều tra do EU tiến hành cho đến nay đều nhằm vào các doanh nghiệp liên quan đến năng lượng mới của Trung Quốc.

Theo ông, điều này sẽ không chỉ làm tổn hại nghiêm trọng đến niềm tin của các doanh nghiệp Trung Quốc trong việc đầu tư và kinh doanh ở châu Âu mà còn cản trở sự hợp tác công nghiệp cùng có lợi giữa Trung Quốc và châu Âu.

“Các cuộc điều tra cũng sẽ ảnh hưởng đến phản ứng toàn cầu đối với các nỗ lực biến đổi khí hậu và quá trình chuyển đổi xanh”, vị quan chức Trung Quốc nhấn mạnh trong buổi gặp ông Martin Lukas, tổng giám đốc cơ quan phòng vệ thương mại của Ủy ban châu Âu tại Brussels, Bỉ.

Phản ứng gay gắt từ phía Trung Quốc được đưa ra sau khi Liên minh châu Âu cho biết họ sẽ điều tra các khoản trợ cấp mà các nhà cung cấp tuabin gió của Trung Quốc dành cho các nước thuộc khối này.

Quan chức thương mại Trung Quốc cho biết đây sẽ là cuộc điều tra thứ tư do EU khởi xướng trong hai tháng qua sử dụng luật trợ cấp nước ngoài chống lại các công ty Trung Quốc.

Quan chức này cũng cho biết trong quá trình điều tra, EU "cố ý bóp méo định nghĩa về trợ cấp và các tiêu chuẩn thủ tục không công khai và minh bạch, đây là hành động bảo hộ gây tổn hại đến sân chơi bình đẳng dưới danh nghĩa cạnh tranh công bằng”.

“Trung Quốc bày tỏ sự quan ngại sâu sắc và phản đối mạnh mẽ”, Bộ Thương mại Trung Quốc khẳng định.

Ông Nick Marro, nhà phân tích chính về thương mại toàn cầu của Đơn vị Tình báo Kinh tế, cho biết, với những giải pháp ngắn hạn, Trung Quốc “sẽ không chấp nhận những hành động này của châu Âu”.

Ông chỉ ra cuộc điều tra trợ cấp của Trung Quốc đối với rượu mạnh của Pháp được công bố vào tháng 1 vừa qua như một ví dụ về những phản ứng có thể xảy ra của Trung Quốc trong tương lai.

Ông Song Seng Wun, cố vấn kinh tế tại công ty dịch vụ tài chính CGS ở Singapore, cho biết các công ty Trung Quốc cũng có thể tăng gấp đôi vận chuyển hàng hóa từ các nước thứ ba đến châu Âu nếu hai bên không thể bàn bạc để giải quyết mâu thuẫn.

Châu Âu liên tục "ra đòn"

Cuộc điều tra tubin gió của Trung Quốc diễn ra sau khi Ủy ban châu Âu cũng đã tiến hành các cuộc điều tra đối với xe điện và tấm pin mặt trời của Trung Quốc theo Quy định trợ cấp nước ngoài, có hiệu lực vào tháng 7 năm ngoái.

Cũng trong đầu tuần qua, ủy ban này đã công bố phán quyết chống bán phá giá sơ bộ đối với este alkyl photphat do Trung Quốc sản xuất và áp thuế 45,1% đối với chất dẻo chống cháy đến từ nước này.

Các nhà lãnh đạo châu Âu vẫn lo lắng về các rào cản tiếp cận thị trường và sự mất cân bằng thương mại với Trung Quốc. Thâm hụt thương mại hàng hóa của EU với Trung Quốc là 291 tỷ euro (312,6 tỷ USD) vào năm ngoái, khi Trung Quốc là nguồn nhập khẩu lớn nhất của khối này.

Trung Quốc đã vượt qua EU vào năm 2020 để trở thành nhà sản xuất lắp đặt năng lượng gió lớn nhất và hiện chiếm hơn một nửa số tuabin gió đang hoạt động trên thế giới.

Ở góc độ rộng hơn, Bắc Kinh đang tìm cách khẳng định mình là nước dẫn đầu toàn cầu về loại công nghệ sạch mà EU sẽ dựa vào để đạt được quá trình chuyển đổi sang năng lượng xanh.

Các tuabin gió lắp đặt tại EU hầu hết được sản xuất trong khối, nhưng các nhà sản xuất Trung Quốc đã nhanh chóng chiếm khoảng 2/3 thị phần toàn cầu vào năm 2022. Đối với các tấm pin mặt trời, các nhà sản xuất Trung Quốc chiếm hơn 90% thị trường EU.

Cuộc điều tra của EU sẽ dựa trên một công cụ mới, được gọi là Quy định trợ cấp nước ngoài. Quy định này đã cho phép EC kể từ tháng 7/2023 đánh giá liệu trợ cấp nước ngoài có cho phép các công ty đưa ra những đề nghị có lợi quá mức trong đấu thầu công hay không.