Cục Bảo vệ thực vật nói gì khi xuất khẩu gạo sang Trung Quốc gặp khó?

Theo Tổng cục Hải quan, trong tháng 1/2023, xuất khẩu gạo sang thị trường Trung Quốc đạt 47.424 tấn, tương đương hơn 28 triệu USD, giảm 18% về lượng và giảm 6% về giá trị so với tháng 1/2022.

Xuất khẩu gạo sang thị trường Trung Quốc giảm mạnh trong thời gian qua.

Trước đó, năm 2022, xuất khẩu gạo sang Trung Quốc đạt gần 851.000 tấn, tương đương 432 triệu USD, giảm 20% về lượng và giảm 17% về giá trị so với năm 2021.

Đáng chú ý, gần đây, một số doanh nghiệp phản ánh xuất khẩu gạo sang Trung Quốc đang đối mặt nhiều khó khăn. 

Liên quan tới vấn đề này, ông Huỳnh Tấn Đạt, Phó Cục trưởng Cục Bảo vệ thực vật cho biết: Với gạo và cám gạo, Việt Nam và Trung Quốc đã ký Nghị định thư chính thức để xuất khẩu chính ngạch từ năm 2016. Và trong phụ lục các doanh nghiệp được phép xuất khẩu thì có 22 doanh nghiệp được phép xuất khẩu chính thức.

Tuy nhiên, trong suốt thời gian vừa qua, do sự thay đổi các điều kiện về an toàn thực phẩm cũng như đăng ký doanh nghiệp xuất khẩu vào thị trường Trung Quốc theo Lệnh 248 và 249, hiện nay, Cục Bảo vệ thực vật đã có hướng dẫn các doanh nghiệp để đăng ký theo các bước, trên cơ sở đó sẽ nộp hồ sơ để Tổng cục Hải quan Trung Quốc xem xét, phê duyệt.

Trong thời gian qua, rất nhiều loại hồ sơ, rất nhiều sản phẩm của Việt Nam đang được phía Trung Quốc nỗ lực để phê duyệt. Cục Bảo vệ thực vật cũng đang phối hợp với Văn phòng SPS để thống kê, tổng kết các số liệu các doanh nghiệp có hồ sơ mà Bộ NN&PTNT đã gửi cho phía Hải quan Trung Quốc để thúc đẩy họ phê duyệt các hồ sơ này.

Theo đại diện Cục Bảo vệ thực vật, để được chấp thuận xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc, doanh nghiệp phải đảm bảo đầy đủ thông tin theo quy định, chứng minh đầy đủ thành phần hồ sơ liên quan đến công đoạn sản xuất ngoài đồng ruộng đến thu hoạch, sơ chế, chế biến đảm bảo an toàn thực phẩm HACCP.

"Do vậy, trong quá trình thực hiện, cần phải hoàn thiện hết các hồ sơ này cũng như gửi cho Cục Bảo vệ thực vật để Cục tiếp tục giới thiệu sang phía bạn. Theo thông lệ, từ 2-3 tháng/lần, tùy từng nhóm mặt hàng, chúng tôi sẽ gửi các danh sách này cho phía bạn", ông Đạt nói.

Cục Bảo vệ thực vật thông tin, đã báo cáo lãnh đạo Bộ BB&PTNT trong thời gian tới sẽ chủ động hơn nữa để phối hợp với Đại sứ quán Trung Quốc tại Việt Nam và Đại sứ quán Việt Nam tại Trung Quốc để tiếp tục đầu mối tiếp nhận, xử lý nhanh chóng và hiệu quả các hồ sơ đã phê duyệt.

Việc gặp khó khăn trên đang khiến xuất khẩu gạo Việt Nam tuột mất nhiều cơ hội tại thị trường Trung Quốc. Báo cáo của Công ty CP Chứng khoán Agribank (Agriseco) cho thấy, gạo là một trong những mặt hàng nông sản hưởng lợi từ sự kiện Trung Quốc mở cửa kinh tế bởi Trung Quốc là thị trường xuất khẩu gạo lớn thứ hai của Việt Nam trong năm 2022, chỉ sau Philippines.

Bên cạnh đó, việc Ấn Độ áp dụng chính sách hạn chế xuất khẩu đối với một số loại gạo từ đầu tháng 9/2022 là cơ hội để các doanh nghiệp Việt thay thế, tăng sản lượng xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc.

Thy Lê