Hạn chế tình trạng chuyển tiền bất hợp pháp, góp phần giữ ổn định thị trường ngoại hối, ổn định tỷ giá

Đó là nhận định của Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam (HHNH) Nguyễn Quốc Hùng tại Hội nghị triển khai “Bộ Quy tắc và thực hành thống nhất về danh mục, nguyên tắc cung cấp chứng từ đối với giao dịch chuyển tiền một chiều ra nước ngoài của người cư trú là công dân Việt Nam” diễn ra sáng nay (ngày 27/2).

Phát biểu khai mạc hội nghị, ông Nguyễn Quốc Hùng thông tin, trong bối cảnh toàn cầu hóa, nhu cầu chuyển tiền ra nước ngoài càng phổ biến. Căn cứ quy định tại Pháp lệnh Ngoại hối, Nghị định 70/2014/NĐ-CP, Thông tư 20/2022/TT-NHNN, các TCTD đã xây dựng quy định nội bộ, trong đó có quy định về giấy tờ, chứng từ liên quan đến giao dịch chuyển tiền ra nước ngoài đối với người cư trú là công dân Việt Nam. Tuy nhiên, trong thực tế, việc chuyển tiền ra nước ngoài hiện còn một số nội dung chưa đáp ứng được nhu cầu, chưa phù hợp và không thống nhất giữa các tổ chức tín dụng, quy định nội bộ về giấy tờ, chứng từ chuyển tiền của mỗi ngân hàng khác nhau.

Xuất phát từ nhu cầu thực tiễn về việc chuyển tiền một chiều ra nước ngoài đối với người cư trú là công dân Việt Nam, HHNH đã có công văn báo cáo Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) và đề xuất xây dựng Bộ Quy tắc và Thực hành thống nhất chuyển tiền ra nước ngoài. Ngày 10/11/2023, NHNN đã có Công văn số 8743/NHNN-QLNH thống nhất chủ trương và giao HHNH đầu mối phối hợp với các ngân hàng hội viên và các đơn vị liên quan trong NHNN xây dựng và ban hành Bộ Quy tắc. Đây là Bộ Quy tắc hết sức cần thiết cho các ngân hàng trong bối cảnh giao dịch chuyển tiền ra nước ngoài ngày càng tăng cao và tiềm ẩn nhiều rủi ro.

Căn cứ chỉ đạo của NHNN, HHNH đã thành lập Ban soạn thảo và Tổ giúp việc xây dựng Bộ quy tắc (gồm 27 thành viên của một số ngân hàng hội viên lớn, có kinh nghiệm về hoạt động ngoại hối như BIDV, Vietcombank, VietinBank, Agribank, Techcombank, MB, VPBank và nhóm công tác nước ngoài BWG).

Chuyển tiền ra nước ngoài là hoạt động phức tạp, liên quan đến nhiều quy định pháp luật, do đó, mất rất nhiều thời gian để nghiên cứu xây dựng.

“Dự thảo Bộ quy tắc trải qua 5 vòng lấy ý kiến (các ngân hàng tham gia Ban soạn thảo, các ngân hàng hội viên, các bộ, ngành, đơn vị liên quan của NHNN, Hội đồng thành viên HHNH, CLB Pháp chế Ngân hàng). Sau hơn 15 tháng triển khai, trải qua rất nhiều bước thực hiện, với tinh thần làm việc chuyên nghiệp, trách nhiệm, sự hỗ trợ, phối hợp chặt chẽ của Vụ Quản lý Ngoại hối và các đơn vị liên quan của NHNN ngày 7/2/2025, Hiệp hội Ngân hàng đã có Quyết định số 09/QĐ-HHNH ban hành Bộ Quy tắc (có hiệu lực từ ngày 15/3/2025)”, ông Nguyễn Quốc Hùng thông tin.

Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký HHNH nhấn mạnh, việc ban hành Bộ quy tắc sẽ giúp các ngân hàng thực hiện thống nhất với khách hàng trên phạm vi toàn quốc, qua đó giảm thiểu các rủi ro liên quan. Đồng thời, giúp cơ quan quản lý nhà nước, cơ quan chức năng thuận lợi trong việc kiểm soát hoạt động chuyển tiền ra nước ngoài hiệu quả hơn nữa, hạn chế tình trạng chuyển tiền bất hợp pháp, góp phần giữ ổn định thị trường ngoại hối, ổn định tỷ giá giúp thu hút nhà đầu tư.

Đối với người dân, quy tắc tạo điều kiện thuận lợi cho người dân khi có nhu cầu thực hiện chuyển tiền một chiều ra nước ngoài. Thay vì phải đến ngân hàng có quy định phù hợp mới thực hiện được giao dịch chuyển tiền như trước đây thì nay chỉ cần đến ngân hàng gần nhất được thực hiện nghiệp vụ chuyển tiền một chiều ra nước ngoài, khách hàng sẽ được đáp ứng các nhu cầu chuyển tiền này.

“Bộ quy tắc được xây dựng theo định hướng trở thành quy định khung mang tính đặc trưng nhất đối với hoạt động chuyển tiền một chiều ra nước ngoài của người cư trú là công dân Việt Nam. Đây không phải là văn bản quy định pháp luật, tuy nhiên sẽ là cơ sở để các ngân hàng thống nhất thực hiện như một thông lệ thị trường. Bộ quy tắc đề cao trách nhiệm tuân thủ quy định pháp luật và phòng chống rửa tiền của các ngân hàng thương mại và các cán bộ ngân hàng trong quá trình cung ứng dịch vụ chuyển tiền quốc tế cho khách hàng”, ông Nguyễn Quốc Hùng nêu rõ.

Theo Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký HHNH, trọng tâm của việc ban hành Bộ quy tắc là để đảm bảo các ngân hàng cùng thống nhất về cách hướng dẫn, cách triển khai trong giao dịch chuyển tiền một chiều ra nước ngoài trên cơ sở tuân thủ các quy định của pháp luật, nhằm phục vụ nhu cầu cần thiết của người cư trú là công dân Việt Nam; đồng thời, nâng cao hiệu quả việc thực hiện quy định về phòng chống rửa tiền. Bên cạnh đó, Bộ quy tắc có những quy định chặt chẽ, góp phần hạn chế kẽ hở mà các cá nhân có thể lợi dụng để thực hiện các hành vi rửa tiền, chuyển tiền trái phép ra nước ngoài với các phương thức như sử dụng một bộ hồ sơ, chứng từ chuyển tiền nhiều lần tại cùng hệ thống ngân hàng hay thực hiện chuyển tiền nhiều lần tại các ngân hàng khác nhau…

Ông Nguyễn Quốc Hùng nhấn mạnh, Bộ quy tắc do HHNH ban hành không phải là văn bản quy phạm pháp luật, được ban hành trong phạm vi các tổ chức hội viên, nhằm cùng thống nhất trong cách thực hiện, tuân thủ đầy đủ các quy định của pháp luật, để làm sao tạo sự thuận lợi, hỗ trợ cho người dân chuyển tiền nhanh chóng nhất nhưng vẫn đảm bảo an toàn trong hoạt động nghiệp vụ.

“Các ngân hàng không phải là hội viên, ngân hàng nước ngoài nếu thấy Bộ quy tắc hỗ trợ ngân hàng mình trong việc chuyển tiền một chiều ra nước ngoài, có mong muốn cùng thống nhất thực hiện thì đều có thể đăng ký với HHNH để tham gia và chấp hành thực hiện đúng theo các nội dung của Bộ quy tắc”, lãnh đạo HHNH thông tin thêm.