Cơ chế chính sách trong lĩnh vực hải quan: Thỏa mãn sự kỳ vọng của doanh nghiệp

Đẩy mạnh hoàn thiện hệ thống văn bản pháp luật

Theo đó, Cục Hải quan đã tập trung nguồn nhân lực, trong đó phân công cán bộ tham gia xây dựng văn bản có trình độ chuyên môn nghiệp vụ sâu; bố trí thời gian hợp lý, chủ động xây dựng kế hoạch chi tiết xây dựng văn bản theo tháng, theo tuần và kiểm soát chặt chẽ công việc theo kế hoạch.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn phát biểu tại hội nghị.

Từ đó, các văn bản quy phạm pháp luật đảm bảo thực hiện đúng theo trình tự, thủ tục và các văn bản hướng dẫn thi hành nhằm tăng cường cải cách hành chính, tháo gỡ các vướng mắc của cộng đồng DN; hạn chế các quy định chồng chéo giữa các cơ quan quản lý, bảo đảm tính khả thi, hiệu lực, hiệu quả.

Đồng thời, ngành Hải quan đã chuyển đổi thành công hệ thống công nghệ thông tin theo cơ cấu tổ chức bộ máy mới từ 15/3/2025 và triển khai đồng bộ, quyết liệt các mục tiêu, giải pháp nhằm tạo thuận lợi thương mại, tháo gỡ khó khăn cho cộng đồng DN và đảm bảo công tác quản lý nhà nước về hải quan.

Theo lãnh đạo Cục Hải quan, cơ quan Hải quan đã triển khai rà soát tổng thể toàn bộ hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, quy trình, quy chế trong lĩnh vực hải quan và xác định các nội dung cần sửa đổi, bổ sung để triển khai chuyển đổi số hoạt động nghiệp vụ hải quan một cách toàn diện, đồng bộ với chuyển đổi số phục vụ người dân, DN, phù hợp với tổ chức bộ máy mới, nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước về hải quan.

Trên cơ sở đó, từ tháng 12/2024 đến tháng 12/2025, Cục Hải quan đã trực tiếp tham mưu, hoặc có ý kiến tham gia, báo cáo trình Bộ Tài chính và các cơ quan có thẩm quyền thông qua/ ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật, như: Luật sửa đổi, bổ sung của Luật Hải quan theo Luật số 90/2025/QH 15; một số Nghị định của Chính phủ, Thông tư của Bộ trưởng Bộ Tài chính để hoàn thiện thể chế về hải quan.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn nhấn mạnh, thời gian qua, cơ quan Hải quan đã và đang tiếp tục đẩy mạnh công tác chuyển đổi số và cải cách hành chính. Trong đó, cơ quan Hải quan đã ứng dụng AI trong chatbot hỗ trợ DN; kết nối, đồng bộ 100% thủ tục hành chính trên Cổng thông tin một cửa quốc gia với Cổng Dịch vụ công quốc gia; cung cấp dịch vụ công trực tuyến, hỗ trợ 24/7.

Đáng chú ý, trong công tác rà soát, cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính, cơ quan Hải quan đã đạt được nhiều kết quả với tỷ lệ cắt giảm thời gian giải quyết 56,4% và chi phí tuân thủ 37,9%. Điển hình, bộ phận một cửa tại Cục Hải quan đã tiếp nhận 36.890 hồ sơ, tăng 239% so với cùng kỳ năm 2024, Thứ trưởng Cao Anh Tuấn cho biết thêm.

Doanh nghiệp đặt niềm tin

Nêu quan điểm tại Hội nghị đối thoại về chính sách thủ tục hành chính thuế và hải quan năm 2025, bà Đỗ Thị Thu Thuỷ, Giám đốc Pháp lý & Hải quan, Công ty TNHH CPN DHL-VNPT, thành viên Hiệp hội DN châu Âu tại Việt Nam (EuroCharm) đánh giá, năm 2025 đánh dấu bước tiến lớn trong cải cách hải quan và chính sách thuế với nhiều quy định mới hỗ trợ sản xuất, cân bằng thương mại và thúc đẩy đổi mới sáng tạo, tạo điều kiện thuận lợi cho DN.

Bà Đỗ Thị Thu Thuỷ, Giám đốc Pháp lý & Hải quan, Công ty TNHH CPN DHL-VNPT, thành viên Hiệp hội DN châu Âu tại Việt Nam (EuroCharm) đánh giá về chính sách hải quan.

Một trong những thành tựu đạt được là việc giảm thuế nhập khẩu (NK) cho nguyên liệu nông nghiệp, hàng tiêu dùng; ưu đãi công nghiệp hỗ trợ ô tô; miễn thuế NK máy móc, thiết bị cho dự án khoa học, công nghệ và công nghệ số (Luật số 90/2025/QH15). Trong đó, Luật số 90/2025/QH15 đã mở rộng chế độ ưu tiên cho DN công nghệ cao, bán dẫn, AI, trung tâm dữ liệu. Hay các quy định về chuẩn hóa hồ sơ, chỉ tiêu thông tin, mẫu biểu; hướng dẫn khai bổ sung điện tử… các quy định về hàng chuyển phát nhanh trị giá thấp đã được tối ưu hóa trong trong thông quan, giảm tải cho hệ thống VNACCS. Mới đây nhất, quy định tại Thông tư số 113/2025/TT-BTC áp dụng biên lai điện tử trong công tác thu thuế đối với hàng hóa XNK đã cho thấy công cuộc cải cách thủ tục hành chính, giảm tải chứng từ giấy, tăng tốc trong thông quan hàng hóa của cơ quan Hải quan (Bộ Tài chính) đối với hoạt động sản xuất, kinh doanh của DN là rất tích cực.

Bà Đỗ Thị Thu Thuỷ cho rằng: “Những cải cách này không chỉ hỗ trợ XNK mà còn đặc biệt quan trọng với hoạt động chuyển phát nhanh, nơi tốc độ và minh bạch là yếu tố sống còn. Bởi việc chuẩn hóa hồ sơ, khai báo điện tử và kết nối Cơ chế một cửa quốc gia (NSW) giúp giảm rủi ro chậm trễ, nâng cao trải nghiệm khách hàng. EuroCham đánh giá cao nỗ lực của cơ quan Hải quan nói riêng và các cơ quan quản lý nói chung trong thúc đẩy thương mại hiện đại, minh bạch, hội nhập quốc tế. EuroCham và mong tiếp tục hợp tác để xây dựng môi trường logistics thuận lợi, đáp ứng kỳ vọng của DN”.

Đại diện cho cộng đồng DN, ông Hồ Sỹ Hùng, Chủ tịch VCCI cho biết, trong quá trình chuẩn bị nội dung hội nghị này, VCCI đã nhận được nhiều ý kiến, đánh giá tích cực của các DN, hiệp hội DN về ngành thuế và hải quan khi áp dụng các quy định mới phù hợp với DN. Trong đó, các DN đánh giá cao việc cơ quan Thuế, Hải quan áp dụng triệt để công nghệ thông tin, đơn giản hóa quy trình, thủ tục, giúp DN hoàn thành nghĩa vụ thuế nhanh hơn, thuận lợi hơn, chuyên nghiệp hơn.

Thời gian tới, theo Thứ trưởng Cao Anh Tuấn, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục rà soát, hoàn thiện hệ thống pháp luật về thuế, hải quan; triển khai hiệu quả các luật mới được ban hành; đồng thời đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, chuyển đổi số, nâng cao chất lượng phục vụ người dân và DN.

Bộ Tài chính cũng sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với cộng đồng DN, lắng nghe ý kiến phản ánh, kịp thời tháo gỡ khó khăn, qua đó tạo môi trường đầu tư kinh doanh minh bạch, ổn định và bền vững.