Danh mục đầu tư của các quỹ: Góc nhìn dài hạn trong bức tranh biến động

Thị trường chứng khoán sau những biến động mạnh mẽ gần đây, đang dần bước vào trạng thái ổn định tương đối. Trong bối cảnh này, các quỹ đầu tư, đặc biệt là quỹ chủ động, đã thể hiện góc nhìn dài hạn với các chiến lược đầu tư và cấu trúc danh mục phức tạp hơn những gì nhiều nhà đầu tư cá nhân có thể hình dung.

Thị trường chứng khoán Việt Nam đã trải qua nhiều biến động, từ những cú giảm mạnh năm 2022 đến trạng thái dao động nhẹ vào năm 2023. Trong tình thế như vậy, nhiều nhà đầu tư cá nhân gặp khó khăn trong việc tối ưu hóa lợi nhuận. Ở một góc nhìn khác, các quỹ đầu tư đã thể hiện rõ sự khác biệt về năng lực quản lý danh mục đầu tư của mình trong cùng thời gian. Từ đó, một chiến lược hiệu quả mà nhà đầu tư cá nhân có thể áp dụng là "đầu tư theo dấu chân của người khổng lồ". Chiến lược này yêu cầu nhà đầu tư quan sát danh mục của các quỹ lớn của Dragon Capital hay Vincapital để hiểu được khẩu vị đầu tư của các tổ chức chuyên nghiệp.

Một thống kê từ nhóm chuyên gia đã chỉ ra rằng, trong danh mục của 35 quỹ lớn nhất thìdù thị trường có đến 1,600 cổ phiếu, tuy nhiên, danh mục đầu tư của các quỹ cũng chỉ xung quanh vài chục cổ phiếu, đặc biệt trong đó tỷ trọng cao chỉ tập trung vào top 20 cổ phiếu hàng đầu. Đây là minh chứng rõ ràng về sự chú trọng của các quỹ vào ngành nghề cốt lõi, mang lại lợi nhuận ổn định. Điều này không chỉ giúp nhà đầu tư cá nhân hiểu hơn về cách tiếp cận của các tổ chức mà còn mở ra cơ hội để học hỏi và phát triển chiến lược đầu tư dài hạn.

Hiệu suất vượt trội của các quỹ trong hai năm qua

Dữ liệu cho thấy, dòng vốn từ các quỹ thụ động (ETF) đã giảm đáng kể trong hai năm qua, trong khi các quỹ chủ động lại hút được dòng tiền. Điều này cho thấy, thị trường đang khá bi quan về xu hướng tăng trưởng chung mà sẽ quan tâm hơn về khả năng tăng trưởng vượt trội của từng nhóm ngành và cả các cổ phiếu riêng lẻ trong từng nhóm ngành.

Trong bối cảnh hiện tại, các quỹ lớn như Dragon Capital và VinaCapital đã tập trung vào các ngành chiến lược, đặc biệt là ngân hàng, bán lẻ và năng lượng, phản ánh niềm tin vào sự phục hồi kinh tế trong dài hạn. Ví dụ, cổ phiếu ACB xuất hiện trong danh mục của hầu hết các quỹ lớn, thể hiện sự ưu tiên rõ ràng vào lĩnh vực này. Trong khi đó, các cổ phiếu như VIB, VPB, STB bắt đầu được gia tăng tỷ trọng trở lại từ tháng 10 đến nay trong danh mục của các quỹ này.

Trong khi VN-Index chỉ tăng trưởng 12,2% trong năm 2023, các quỹ lớn đạt mức tăng trưởng vượt trội hơn rất nhiều từ dữ liệu bảng bên dưới. Xu hướng trên tiếp tục lặp lại trong năm 2024 khi tính đến cuối tháng 11 thì VN-index chỉ tăng 10.7% và một điều rất thú vị là 9/10 quỹ lớn bên ngoài đều có mức sinh lời vượt xa mức trung bình. Điều đó càng thể hiện cho tính đúng đắn của chiến lược đầu tư năng động của các quỹ trong hai năm qua.

Hiệu suất hoạt động của các quỹ đầu tư cổ phiếu có NAV lớn hơn 1,000 tỷ đồng

Một trong những lợi thế lớn của các quỹ đầu tư so với nhà đầu tư cá nhân là khả năng tối ưu hóa danh mục đầu tư dựa trên các chiến lược phân bổ lớp tài sản và ngành hàng rõ ràng, kết hợp với sự linh hoạt trong giao dịch ngắn hạn. Các quỹ đầu tư không chỉ sở hữu đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm, có khả năng theo dõi sát sao các chỉ số vĩ mô,  biếtduy trì mối quan hệ sâu sát với doanh nghiệp, giúp họ tiếp cận thông tin nhanh và chính xác hơn.

Đặc điểm cấu trúc danh mục đầu tư của các quỹ

Các quỹ đầu tư thường tập trung vào những ngành có vai trò chiến lược trong nền kinh tế, chẳng hạn như ngân hàng, bán lẻ và sản xuất công nghiệp. Thống kê từ danh mục của 35 quỹ lớn nhất cho thấy, hơn 60% giá trị danh mục đầu tư được phân bổ vào các ngành này. Ngành ngân hàng chiếm tỷ trọng lớn nhất nhờ tính ổn định, khả năng sinh lời cao và vai trò then chốt trong hệ thống tài chính quốc gia.

Các cổ phiếu xuất hiện nhiều trong danh mục của các quỹ

Nguồn: Tổng hợp

Ngược lại, nhà đầu tư cá nhân thường không ưa chuộng cổ phiếu ngân hàng vì số lượng cổ phiếu niêm yết lớn làm giảm tốc độ tăng giá, khiến họ khó đạt được mức lợi nhuận kỳ vọng cao trong ngắn hạn. Tuy nhiên, góc nhìn của các quỹ đầu tư tập trung vào giá trị dài hạn và sự ổn định, khác biệt hoàn toàn so với cách tiếp cận ngắn hạn của nhà đầu tư cá nhân.

Ngành bất động sản, dù được nhà đầu tư cá nhân ưa chuộng, chỉ chiếm tỷ trọng nhỏ trong danh mục của các quỹ đầu tư. Trong số 35 quỹ lớn nhất, chỉ có hai cổ phiếu bất động sản là VHM (Vinhomes) và KDH (Khang Điền) được đưa vào danh mục, với tỷ lệ phân bổ rất khiêm tốn. Điều này phản ánh sự thận trọng của các quỹ trước những rủi ro liên quan đến thanh khoản và pháp lý trong lĩnh vực này. Ví dụ, VHM là cổ phiếu được các quỹ đầu tư lựa chọn nhờ vào quy mô lớn và khả năng tạo ra dòng tiền ổn định từ các dự án bất động sản cao cấp. Trong khi đó, các cổ phiếu bất động sản nhỏ hơn thường không đáp ứng được các tiêu chí về lợi nhuận ổn định và tính minh bạch mà các quỹ đặt ra.

Ngược lại, nhà đầu tư cá nhân thường có xu hướng đầu cơ vào các cổ phiếu bất động sản nhỏ và trung bình, hy vọng vào mức tăng giá mạnh trong ngắn hạn. Tuy nhiên, sự khác biệt về cách tiếp cận này dẫn đến việc các quỹ và nhà đầu tư cá nhân có góc nhìn trái ngược trong việc đánh giá tiềm năng của ngành bất động sản.

Bên cạnh các ngành chiến lược, các quỹ đầu tư cũng tập trung vào các doanh nghiệp có lợi thế cạnh tranh đặc biệt và tiềm năng tăng trưởng bền vững. Điển hình là cổ phiếu HPG (Hòa Phát), GMD (Gemadept), và VRE (Vincom Retail). HPG là một trong những cổ phiếu sản xuất hiếm hoi nằm trong top đầu danh mục của các quỹ lớn nhờ khả năng cạnh tranh về chi phí và tiềm năng mở rộng. Với việc hoàn thành nhà máy mới tại Dung Quất vào năm 2025, HPG dự kiến sẽ tăng gấp đôi sản lượng thép xuất khẩu, củng cố vị thế của mình trên thị trường quốc tế.

Trong lĩnh vực cảng biển, GMD (Gemadept) cũng là một cổ phiếu chiến lược, thu hút sự chú ý nhờ vào sự phát triển của cảng Cái Mép - Thị Vải và Nam Đình Vũ. Các dự án này không chỉ giúp GMD tăng khả năng xử lý hàng hóa mà còn mở rộng thị phần trong lĩnh vực logistics. Ngoài ra, các quỹ cũng đầu tư vào các doanh nghiệp bán lẻ có tốc độ tăng trưởng cao và chiến lược mở rộng mạnh mẽ như VRE (Vincom Retail) – đại diện tiêu biểu trong lĩnh vực bất động sản thương mại. Các quỹ không chỉ nhìn vào lợi nhuận trước mắt mà còn đồng hành cùng doanh nghiệp để xây dựng giá trị bền vững trong dài hạn.

Các quỹ đầu tư không chỉ tập trung vào lợi nhuận mà còn đồng hành cùng doanh nghiệp để xây dựng giá trị lâu dài. Việc nhà đầu tư cá nhân theo dõi và học hỏi từ danh mục của các quỹ không chỉ giúp họ hiểu được khẩu vị đầu tư dài hạn mà còn tối ưu hóa cơ hội lợi nhuận trong một thị trường biến động. Trong bối cảnh thị trường chứng khoán ngày càng phức tạp, việc đầu tư theo dấu chân của các quỹ lớn có thể là chiến lược thông minh để đạt được sự thành công bền vững.

Lượt xem: 8
Tác giả: Lê Hoài Ân, CFA