Phát triển cơ sở dữ liệu thông tin tín dụng làm trụ cột hạ tầng tài chính quốc gia

Ngày 6/4/2022 tại Hà Nội, Trung tâm thông tin tín dụng quốc gia Việt Nam đã tổ chức Hội nghị triển khai đề án phát triển Trung tâm thông tin tín dụng quốc gia Việt Nam (CIC) đến năm 2025, định hướng đến năm 2030.

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Thị Hồng đã tới dự và phát biểu chỉ đạo hội nghị. Tham dự hội nghị còn có đồng chí Phạm Tiến Dũng - Phó Thống đốc NHNN; Đại diện lãnh đạo các Vụ, Cục, đơn vị NHNN, NHNN chi nhánh thành phố Hà Nội, Học viện Ngân hàng, Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam, Công ty Quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam (VAMC), Công ty Cổ phần Thanh toán quốc gia Việt Nam (NAPAS), các tổ chức tín dụng có trụ sở chính tại thành phố Hà Nội.

Ứng dụng công nghệ thông tin, bắt kịp xu hướng phát triển của thế giới

Phát biểu chỉ đạo hội nghị, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng đánh giá cao sự nỗ lực, tinh thần trách nhiệm của tập thể ban lãnh đạo và toàn thể cán bộ, nhân viên của CIC trong việc phấn đấu hoàn thành ngày càng tốt hơn các nhiệm vụ được giao.

Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho rằng, với vai trò là đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc NHNN, trong thời gian qua, CIC đã cơ bản thực hiện tốt nhiệm vụ thu thập, xử lý, phân tích, lưu trữ TTTD, cung ứng sản phẩm dịch vụ TTTD nhằm mục đích phòng ngừa rủi ro tín dụng và phục vụ yêu cầu quản lý nhà nước của NHNN. Hoạt động TTTD của CIC đã có bước phát triển mạnh mẽ, là một trụ cột quan trọng của cơ sở hạ tầng tài chính quốc gia, đóng góp tích cực vào sự phát triển an toàn, lành mạnh của hệ thống ngân hàng Việt Nam.

Kết quả hoạt động của CIC thời gian qua vừa giúp các tổ chức tín dụng phòng ngừa rủi ro, vừa phục vụ tốt yêu cầu quản lý, hoạch định chính sách của NHNN.

Trước những yêu cầu, đòi hỏi trong giai đoạn phát triển mới của ngành và đất nước, nhiệm vụ Ban Cán sự Đảng, ban lãnh đạo NHNN đặt ra cho CIC trong giai đoạn tới rất nặng nề. Do vậy, trong thời gian tới, CIC cần đẩy mạnh hơn nữa các hoạt động: Tiếp tục mở rộng cơ sở dữ liệu TTTD quốc gia, tăng độ bao phủ và duy trì mức độ chiều sâu TTTD, dần dần tiếp cận với các tiêu chuẩn của các trung tâm TTTD hàng đầu khu vực và thế giới; Trong đó lưu ý bổ sung thêm vào cơ sở dữ liệu TTTD quốc gia các thông tin quan trọng như: tài sản bảo đảm, người và dự án có liên quan trong hoạt động tín dụng…

CIC thực hiện đồng bộ các giải pháp vừa duy trì các nguồn thông tin trong ngành, vừa đẩy mạnh thu thập các thông tin từ các Bộ, ngành có liên quan, các tổ chức tự nguyện; Kết nối với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và các cơ sở dữ liệu chuyên ngành khác, đảm bảo nguồn thông tin đầy đủ, chính xác, đa dạng, đáp ứng được yêu cầu phát triển nghiệp vu.

Bên cạnh đó, đơn vị đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án công nghệ thông tin (CNTT), tiếp tục nghiên cứu các xu hướng mới về công nghệ như xử lý dữ liệu lớn, trí tuệ nhân tạo, công nghệ chuỗi khối… để đề xuất giải pháp ứng dụng vào các hoạt động nghiệp vụ của CIC nhằm tiếp cận ngày càng gần hơn xu hướng phát triển trong khu vực và thế giới.

Thống đốc Nguyễn Thị Hồng yêu cầu, việc đầu tư, phát triển CNTT cần đạt được đồng thời các mục tiêu vừa nâng cao chất lượng dịch vụ, vừa đảm bảo an ninh mạng, an toàn bảo mật thông tin, quyền và lợi ích hợp pháp của các bên tham gia hệ thống TTTD và đảm bảo hoạt động của CIC thông suốt, liên tục trong mọi trường hợp.

Cùng với đó, CIC xây dựng đội ngũ cán bộ có đủ năng lực, trình độ về chuyên môn nghiệp vụ và CNTT để có thể thực hiện ngày càng tốt hơn, hiệu quả hơn nhiệm vụ phân tích, đánh giá TTTD thu thập được; Đáp ứng kịp thời yêu cầu quản lý, điều hành của NHNN trong giai đoạn phát triển mới.

Đơn vị tiếp tục thực hiện tốt công tác truyền thông, giáo dục, phổ cập kiến thức tài chính cho cộng đồng bằng nhiều hình thức phủ hợp; Chú trọng phát triển các dịch vụ TTTD trực tiếp cho khách hàng vay, đảm bảo tính minh bạch, góp phần tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp tiếp cận tín dụng công bằng, đặc biệt là các đối tượng yếu thế và người dân, doanh nghiệp ở khu vực nông nghiệp, nông thôn.

Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho rằng, các chương trình truyền thông NHNN triển khai thực hiện trong thời gian qua như: “Tiền khéo tiền khôn”, “Tay hòm chìa khóa”, “Đồng tiền thông thái”, “Hiểu đúng về tiền”… đã lồng ghép và cung cấp thông tin, kiến thức về lĩnh vực TTTD để người dân doanh nghiệp biết và thực hiện. Thống đốc NHNN đánh giá cao sự phối hợp giữa Vụ truyền thông NHNN và CIC trong triển khai thực hiện công tác truyền thông, giáo dục, phổ cập kiến thức tài chính cho cộng đồng.

Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, Ban Cán sự Đảng, ban lãnh đạo NHNN rất quan tâm tới hoạt động của CIC và đánh giá cao sự chủ động, tích cực trong việc phối hợp với các đơn vị liên quan của NHNN xây dựng, hoàn thiện đề án phát triển đến 2025, định hướng tới 2030. Đề án là cơ sở để CIC tập trung đổi mới và tạo bước phát triển mạnh mẽ, đột phá trong thời gian gian tới.

Để đảm bảo hoàn thành đúng tiến độ, chất lượng các mục tiêu, nhiệm vụ đặt ra trong đề án, Thống đốc Nguyến Thị Hồng yêu cầu CIC khẩn trương xây dựng kế hoạch chi tiết và tổ chức triển khai quyết liệt các giải pháp nêu trong đề án. Trong đó, CIC cần chú trọng tập trung nguồn lực và làm tốt công tác theo dõi, đôn đốc, kiểm tra tình hình thực hiện từng nhiệm vụ được giao, đặc biệt là những nhiệm vụ cần có sự đầu tư lớn về CNTT và các giải pháp nghiệp vụ mới. Các nhiệm vụ cần có sự phối hợp của nhiều đơn vị liên quan trong và ngoài ngành; Kịp thời báo cáo ban lãnh đạo NHNN các những khó khăn, vướng mắc phát sinh và đề xuất các biện pháp giải quyết.

Đối với các đơn vị, vụ, cục thuộc NHNN, cần tiếp tục quan tâm hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật, các cơ chế chính sách có liên quan để hỗ trợ, tạo điều kiện cho CIC tổ chức triển khai kịp thời, có hiệu quả đề án phát triển đến 2025, định hướng tới 2030.

Các TCTD, thực hiện nghiêm quy chế hoạt động TTTD của NHNN, báo cáo thông tin kịp thời, đảm bảo chất lượng để CIC tiếp tục hoàn thiện và phát triển cơ sở dữ liệu TTTD quốc gia; Đồng thời, khai thác triệt để nguồn thông tin từ CIC phục vụ hoạt động kinh doanh nhằm phòng ngừa rủi ro tín dụng và đảm bảo tuân thủ các quy định của NHNN về cấp tín dụng, quản trị rủi ro.

Thống đốc Nguyễn Thị Hồng hy vọng, ban lãnh đạo và tập thể cán bộ, nhân viên CIC tiếp tục đoàn kết, phát huy những kết quả đã đạt được, phấn đấu hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ được giao. Trọng tâm là tổ chức triển khai có hiệu quả đề án phát triển đến 2025, định hướng tới 2030, ngày càng phục vụ hiệu quả hơn yêu cầu quản lý của NHNN cũng như nhu cầu khai thác thông tin của các TCTD và nền kinh tế, ngày càng tiếp cận các thông lệ chuẩn mực quốc tế và phát triển ngang tầm với các tổ chức TTTD trong khu vực và trên thế giới.

Mở rộng và hoàn thiện cơ sở dữ liệu TTTD quốc gia

Trước đó, phát biểu khai mạc hội nghị, Phó Thống đốc NHNN Phạm Tiến Dũng cho biết, hội nghị được tổ chức nhằm đánh giá những kết quả đạt được giai đoạn 2015-2020 và năm 2021, thống nhất các mục tiêu và giải pháp đề ra tại đề án phát triển CIC đến 2025, định hướng 2030.

Hội nghị có ý nghĩa quan trọng đối với sự phát triển của CIC không chỉ trong năm 2022, mà còn trong cả giai đoạn 2022-2025 và giai đoạn tiếp theo 2026-2030. Do đó, để CIC tổ chức triển khai thật tốt và đạt được các mục tiêu đã đề ra trong đề án, hội nghị mong nhận được nhiều ý kiến tham gia thảo luận, đề xuất giải pháp thực hiện của các đại biểu thuộc NHNN và các TCTD.

Tại hội nghị, báo cáo tóm tắt các hoạt động nổi bật của CIC trong năm 2021, báo cáo triển khai đề án phát triển CIC đến 2025, định hướng 2030, đồng chí Cao Văn Bình - Tổng Giám đốc CIC cho biết, thực hiện chức năng, nhiệm vụ được giao, CIC thực hiện tốt đồng thời cả 2 nhiệm vụ: Vừa phát triển tốt các hoạt động cung ứng sản phẩm dịch vụ TTTD, giúp các TCTD phòng ngừa rủi ro và đảm bảo tính tự chủ về tài chính của đơn vị sự nghiệp công lập, vừa cung cấp kịp thời TTTD phục vụ yêu cầu quản lý, hoạch định chính sách của NHNN.

CIC đã rất nỗ lực trong việc mở rộng và hoàn thiện cơ sở dữ liệu TTTD quốc gia cả về độ bao phủ và chiều sâu thông tin. Đến nay, độ bao phủ đã đạt trên 48,6 triệu chủ thể thông tin (cả pháp nhân và thể nhân), vượt trên 60% người trưởng thành của Việt Nam. Chiều sâu TTTD đã đạt điểm tối đa 8/8 theo các tiêu chí đánh giá của Nhóm Ngân hàng thế giới từ năm 2020. Đây là kết quả rất tích cực của việc triển khai đề án phát triển CIC giai đoạn 2015-2020, góp phần quan trọng nâng cao chỉ số tiếp cận tín dụng của Việt Nam trong những năm qua.

Cùng với toàn ngành Ngân hàng, CIC đã rất chủ động, tích cực tham gia hỗ trợ triển khai các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho người dân và doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi đại dịch COVID-19 như: Các TCTD thực hiện báo cáo thông tin khách hàng vay được cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi, phí, giữ nguyên nhóm nợ; Kịp thời điều chỉnh thông tin hỗ trợ khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19 theo đề nghị của TCTD; Giảm 50% giá dịch vụ cho các TCTD với số tiền giảm trừ đạt hơn 440 tỷ đồng trong 2 năm 2020 - 2021, góp phần giúp các TCTD có điều kiện giảm lãi suất cho vay đối với người dân, doanh nghiệp.

Đặc biệt, chất lượng sản phẩm, dịch vụ TTTD của CIC liên tục được cải thiện. Hầu hết các mặt hoạt động của CIC đều được số hóa, điện tử hóa, có tính tự động cao và đảm bảo các quy định về an toàn, bảo mật thông tin khách hàng; Hình thành mạng lưới đa kênh tới tất cả các TCTD (kể cả các tổ chức tài chính tiêu dùng, Quỹ tín dụng Nhân dân, tổ chức tài chính vi mô), tạo thuận lợi cho các TCTD kịp thời báo cáo thông tin và tiếp cận sản phẩm dịch vụ của CIC phục vụ hoạt động kinh doanh.

Trong quá trình hoạt động, CIC đã phối hợp với các đơn vị truyền thông, báo chí trong và ngoài ngành thực hiện tốt công tác truyền thông, giáo dục tài chính cộng đồng, góp phần quan trọng trong công tác phòng tránh gian lận tín dụng, cải thiện mức độ tín nhiệm và nâng cao khả năng tiếp cận tín dụng cho doanh nghiệp, người dân.

Về đề án phát triển CIC đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, ông Cao Văn Bình cho biết, đề án đã được Thống đốc NHNN phê duyệt tại Quyết định số 348/QĐ-NHNN ban hành ngày 10/3/2020.

Đề án có quan điểm chỉ đạo là bám sát chủ trương, định hướng của Đảng, Chính phủ về chính sách chủ động tham gia Cách mạng công nghiệp 4.0, chương trình chuyển đổi số quốc gia và chiến lược phát triển ngành ngân hàng đến năm 2025, định hướng đến năm 2030; Tiếp tục phát triển CIC theo mô hình cơ quan TTTD công lập tiên tiến, hiện đại, có quy mô lớn phù hợp với chủ trương, định hướng của Đảng, Chính phủ về sắp xếp, phát triển đơn vị sự nghiệp công lập; Kết hợp hài hòa giữa nhiệm vụ chính trị của ngành với hoạt động cung ứng dịch vụ sự nghiệp công theo cơ chế thị trường để đảm bảo mục tiêu phát triển và khả năng tự chủ của đơn vị sự nghiệp công lập của Ngành.

Đề án có mục tiêu tổng quát là đổi mới toàn diện hoạt động của CIC để khẳng định vai trò và vị thế trong hệ thống cơ sở hạ tầng tài chính quốc gia, đáp ứng đầy đủ, kịp thời yêu cầu của các TCTD, chi nhánh ngân hàng nước ngoài trong hoạt động kinh doanh tín dụng và quản trị rủi ro.

CIC là đầu mối dữ liệu tín dụng của ngành ngân hàng, là kênh thông tin quan trọng, hiệu quả cho hoạt động chỉ đạo, điều hành, thanh tra, giám sát và ra quyết định của NHNN; Phát triển các dịch vụ thông tin trực tiếp cho khách hàng vay, góp phần nâng cao khả năng tiếp cận tín dụng của khách hàng vay và đảm bảo tính minh bạch của TTTD.

Đề án đã đặt ra mục tiêu cụ thể giai đoạn 2022-2025 và mục tiêu cụ thể cho giai đoạn 2026-2030. Để bảo đảm thực hiện được các mục tiêu này, đề án đã đề ra các nhiệm vụ và giải pháp về: Hoàn thiện mô hình hoạt động, khuôn khổ pháp lý; Chuẩn hóa các giải pháp, quy trình nghiệp vụ lõi; Mở rộng nguồn thông tin để phát triển cơ sở dữ liệu TTTD quốc gia; Ứng dụng mạnh mẽ các thành tựu của cách mạng công nghiệp 4.0 vào mọi mặt hoạt động nghiệp vụ của CIC; Hoàn thiện hệ thống sản phẩm, dịch vụ; Giải pháp về hỗ trợ khách hàng và truyền thông; Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; Thúc đẩy hợp tác quốc tế, mở rộng trao đổi TTTD xuyên biên giới…