Thị trường chứng khoán còn chờ gì để bứt phá?

VN-Index tăng gần 6% từ đầu năm, vượt trội so với Singapore (tăng 3%) và Trung Quốc (tăng 0,4%), trong khi Thái Lan và Malaysia suy giảm hơn 10%. Dù chịu cú sốc thuế quan từ ngày 2/4, thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam đã phục hồi ấn tượng hơn 20% từ mức thấp 1.070-1.080 điểm, mạnh mẽ hơn nhiều so với các nước khác, thể hiện sức chống chịu đáng kể.

Cần “cú hích” từ tâm lý và dòng vốn

Bên cạnh đó, TTCK cũng nhận được cú hích lớn từ công nghệ khi Hệ thống KRX chính thức vận hành từ ngày 5/5/2025. Đây là bước ngoặt giúp hiện đại hóa hệ thống giao dịch và thu hút dòng vốn quốc tế, hỗ trợ tiến trình nâng hạng thị trường. Báo cáo tháng 3/2025 của FTSE ghi nhận Việt Nam đã tiến bộ rõ rệt trong triển khai mô hình không yêu cầu ký quỹ trước. Dự kiến, FTSE sẽ cập nhật đánh giá vào kỳ tháng 9/2025.

Tuy nhiên, do bản chất là thị trường Mới nổi với tỷ trọng nhà đầu tư cá nhân lớn, TTCK Việt Nam dễ bị tổn thương trước các yếu tố bên ngoài. Vì vậy, dòng tiền hiện chủ yếu tập trung vào các cổ phiếu đầu ngành có nội lực vững vàng, chưa lan tỏa toàn thị trường, khiến VN-Index giằng co quanh mốc 1.300 điểm.

Bên cạnh đó, lo ngại về thuế quan, căng thẳng thương mại, chính sách tiền tệ và tỷ giá vẫn hiện hữu khiến tâm lý nhà đầu tư chưa thực sự ổn định.

Trong vài tuần tới, Mỹ có thể hoàn tất thỏa thuận thương mại song phương với các đối tác lớn như Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ và có thể với Việt Nam, nhưng tính thử nghiệm và dễ thay đổi của các thỏa thuận này tạo ra bất ổn. Đồng thời, chính sách tiền tệ nới lỏng của Việt Nam đối mặt áp lực tỷ giá khi đồng USD yếu nhưng tỷ giá vẫn tăng gần 2%.

“Thị trường khó bứt phá nếu các lo ngại này chưa được giải tỏa”, bà Trần Thị Khánh Hiền, Giám đốc Khối Nghiên cứu, Chứng khoán MB (MBS) nhận định.

Để tạo cú hích, bà Hiền cho rằng, thông tin chính thức về đàm phán thuế quan giữa Mỹ và Việt Nam sẽ là yếu tố hỗ trợ tâm lý quan trọng. Dù gần đây có nhiều thông tin lạc quan về các cuộc đàm phán này, nhưng tất cả mới chỉ là bước đầu. Ngoài ra, kỳ vọng nâng hạng lên thị trường mới nổi theo FTSE vào tháng 9, nếu thành hiện thực, sẽ thu hút dòng vốn ngoại quay trở lại, như đã thấy với tổng mức mua ròng khoảng gần 500 tỷ đồng trong tháng qua.

TTCK Việt Nam cũng chịu ảnh hưởng lớn từ các doanh nghiệp bất động sản, do đó việc tháo gỡ vướng mắc pháp lý và khơi thông nguồn vốn cho lĩnh vực này sẽ giúp tái định giá các cổ phiếu bất động sản niêm yết, qua đó đẩy chỉ số VN-Index.

Tuy nhiên, rủi ro vẫn tồn tại, đặc biệt từ lãi suất. Nguy cơ “đình lạm” tại Mỹ, sự kết hợp giữa lạm phát gia tăng và tăng trưởng yếu, khiến Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) khó giảm lãi suất. Thị trường hiện kỳ vọng Fed giảm nhẹ lãi suất 2 lần trong năm nay, nhưng nếu kỳ vọng này không thành, thị trường có thể phản ứng ngược.

Không nên quá lo?

Dưới góc nhìn tích cực, ông Nguyễn Lưu Hưng, Kinh tế trưởng SSI cho rằng câu chuyện thuế quan cũng có thể là rủi ro đối với TTCK Việt Nam, nhưng nhà đầu tư không cần quá lo lắng.

“Việt Nam có nhiều doanh nghiệp xuất khẩu nhưng động lực chính thúc đẩy TTCK là các doanh nghiệp tập trung vào thị trường nội địa”, ông Hưng nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, Chính phủ cũng đang nỗ lực tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản, xử lý các khoản nợ xấu ngân hàng đồng thời kiểm soát hoạt động cho vay. Ngoài ra, Nghị quyết 68 về thúc đẩy kinh tế tư nhân được đánh giá là một "chìa khoá" để Việt Nam có thể tăng trưởng 8-10% trong thập kỷ tới.

Theo ông Hưng, Việt Nam đang có tình trạng già hoá dân số nhưng chính sách cũng đã thay đổi. Người dân không còn bị giới hạn ở 1-2 con mà có thể sinh theo số lượng mong muốn. Sẽ có những cơ hội mở ra trong 5-10 năm tới trước khi Việt Nam gặp phải tình trạng như Trung Quốc hiện nay.

Nhìn chung, Kinh tế trưởng SSI đánh giá kinh tế Việt Nam có tiềm năng tăng trưởng 8%, thậm chí cao hơn. Các nhóm ngành Bất động sản, Xây dựng, Đầu tư công… được kỳ vọng sẽ khởi sắc, góp phần làm đẹp bức tranh chung của thị trường. TTCK đang vận hành tốt cùng những thay đổi tích cực từ phía các doanh nghiệp.

“Nhìn vào định giá lịch sử có thể thấy, nếu quay trở lại mức trung bình 5 năm, VN-Index có thể lên 1.600 điểm. Chính phủ đang nỗ lực thúc đẩy kinh tế tư nhân và điều này sẽ tác động tích cực lên TTCK”, ông Hưng nhận định.

Về phân tích kỹ thuật, TTCK đang ở trung khu vực tích lũy đi ngang trong rất nhiều tháng. Tham chiếu sang giai đoạn tích lũy trong năm 2004 – 2005 hoặc 2014 – 2015, ông Trần Hoàng Sơn, Giám đốc Chiến lược thị trường, Chứng khoán VPBank (VPBankS) cho biết sau những pha này, thị trường có mức tăng rất mạnh. Ông Sơn kỳ vọng thị trường cũng đang trong pha tích lũy, bởi xu hướng theo Fibonacci là đi lên.

Trong tháng 5 vừa qua, VN-Index đã chạm mức cao nhất gần 1.338 điểm và đến một số kháng cự. Do đó, việc đầu tháng 6 có những phiên điều chỉnh là hoàn toàn bình thường. "Nếu giữa hoặc cuối tháng 6 có nhịp điều chỉnh, nhà đầu tư trung hạn có thể mua vào để chuẩn bị sóng vào tháng 9 – 10 năm nay", ông Sơn chỉ rõ.

Ngoài ra, nhìn về mặt vĩ mô, Chính phủ vừa đưa ra Nghị quyết 68, có thể giúp thay đổi bản chất kinh tế Việt Nam trong ít nhất 50 năm tới. Có thể nói, giai đoạn hiện nay mang tính “bản lề”, với rất nhiều nghị quyết, chính sách được đưa ra, tháo gỡ. Các doanh nghiệp tư nhân sẽ hưởng lợi đầu tiên.

Theo giới phân tích, TTCK trong ngắn hạn vẫn sẽ khó lường, nhưng về dài hạn, khả năng phục hồi và tăng trưởng của các thị trường, đặc biệt là nhóm Cận biên và Mới nổi, rất tích cực. Do đó, khi thị trường biến động sẽ xuất hiện cơ hội mua để nắm giữ cho một chu kỳ tăng trưởng tiếp theo, đặc biệt là cổ phiếu của doanh nghiệp định giá rẻ, ít bị biến động bởi yếu tố thuế quan.

Hải Giang