Nhà đầu tư nên bình tĩnh và dừng bán tháo ở thời điểm này

Ông Đinh Quang Hinh - Trưởng Bộ phận Kinh tế vĩ mô và Chiến lược thị trường VNDIRECT

Trong tuần giao dịch từ ngày 3-7/10, thị trường tiếp tục đà giảm của 4 tuần trước đó. Ngay phiên đầu tuần, chỉ số VN-INDEX đã đánh mất mốc 1.100 điểm và giảm tới 4% trong phiên về mức 1.086,4 điểm. Đà giảm tiếp tục nới rộng trong những phiên sau đó trước làn sóng call margin tại nhiều cổ phiếu. Thông tin hỗ trợ trong tuần vừa qua là việc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) chính thức điều chỉnh hạn mức tăng trưởng tín dụng cho 4 ngân hàng bao gồm: VP Bank, MB, HD Bank và Vietcombank.

Tuy nhiên, thông tin này đã bị lấn át bởi sự thiếu hụt thanh khoản ngắn hạn trong hệ thống ngân hàng bất chấp động thái bơm ròng của NHNN trong những phiên gần đây, thể hiện qua việc lãi suất trên thị trường liên ngân hàng tăng vọt vượt mức 8%. Cùng với đó, những tin đồn trên thị trường càng khiến tâm lý của nhà đầu tư trở nên bi quan, kích hoạt đà bán tháo trong phiên giao dịch cuối tuần. Chỉ số VN-INDEX chốt tuần ở mức 1.035,9 điềm, giảm mạnh tới 8,5% so với cuối tuần trước. Đây có thể coi là mức giảm rất mạnh tính riêng trong một tuần giao dịch. Các chỉ số khác là HNX-INDEX và UPCOM-INDEX cũng cũng chung xu hướng giảm điểm, với HNX-INDEX lùi về mức 226,1 điểm (-9,7%) và UPCOM-INDEX giảm về mức 80 điểm (-4,1%).

Thanh khoản của cả thị trường tiếp tục suy yếu trong bối cảnh tâm lý thận trọng và chán nản lan rộng. Giá trị giao dịch bình quân của 3 sàn ở mức 13.837 tỷ đồng/phiên, giảm 12,0% so với tuần trước. Khối ngoại tiếp tục bán ròng, mặc dù giá trị bán ròng đã có phần giảm bớt. Cụ thể, khối ngoại bán ròng 653 tỷ đồng trên sàn HOSE (-29,6%). Điểm tích cực diễn ra trên 2 sàn còn lại khi khối ngoại chuyển vị thế qua mua ròng 36 tỷ đồng trên sàn HNX-INDEX và giảm 24,8% giá trị bán ròng xuống còn 164 tỷ đồng trên sàn UPCOM-INDEX.

Thị trường giao dịch ảm đạm khi hầu hết các nhóm ngành giảm sâu, đặc biệt là nhóm cổ phiếu có vai trò nâng đỡ thị trường như Ngân hàng. Cụ thể, đồng loạt các cổ phiếu thuộc nhóm ngành này từ vốn hoá lớn đến nhỏ đều giảm mạnh và có những phiên giảm hết biên độ trong tuần qua, cụ thể như VCB (-8,9%), BID (-13,9%), TCB (-16,2%), MBB (-15,3%), ACB  (-16,0%), VPB (-14,8%) và STB (-18,7%). Đà giảm của nhóm Ngân hàng diễn ra bất chấp thông tin điều chỉnh hạn mức tăng trưởng “room” tín dụng cho 4 ngân hàng của NHNN. Đà giảm đã lan tỏa đến hầu hết các ngành còn lại. Tuy vậy, vẫn có một số cổ phiếu trụ là điểm sáng hỗ trợ thị trường như VIC (+9,5%), VHM (+6,1%), VJC (+3,7%) và SAB (+1,1%).

Theo ông Đinh Quang Hinh - Trưởng Bộ phận Kinh tế vĩ mô và Chiến lược thị trường VNDIRECT, trong bối cảnh thị trường thiếu vắng những thông tin hỗ trợ cộng với trạng thái tâm lý yếu của nhà đầu tư và những tin đồn chưa được xác thực xuất hiện gần đây đã khiến nhiều nhà đầu tư mất bình tĩnh và bán tháo cổ phiếu trong tuần giao dịch vừa qua.

Đà giảm mạnh thời gian qua đã khiến định giá của chỉ số VN-INDEX rơi về mức P/E xấp xỉ 11 lần, gần tương đương với giai đoạn đáy COVID-19 hay giai đoạn cuối 2012 (giai đoạn lãi suất tăng vọt, thị trường bất động sản đóng băng và nợ xấu ngân hàng tăng cao). Để so sánh giữa thời điểm hiện tại với các thời điểm đó là “khá khiên cưỡng”, tuy vậy sự so sánh cũng phần nào cho thấy đà giảm thị trường vừa qua đã có phần thái quá, chịu ảnh hưởng quá mức bởi tâm lý bi quan của nhà đầu tư. Định giá của nhiều cổ phiếu doanh nghiệp lớn như HPG hay nhiều ngân hàng đã về mức P/B xấp xỉ 1 lần. Điều này là rất hiếm khi xảy ra, trừ những giai đoạn nền kinh tế đứng trước suy thoái hay khủng hoảng nghiêm trọng như COVID-19, hay giai đoạn đóng băng bất động sản và nợ xấu cao (2011-2022).

Tuy vậy, ngay kể cả những giai đoạn đó, sau giai đoạn thị trường giảm điểm mạnh thì thị trường thường chứng kiến những nhịp phục hồi mạnh. Điều này là do thị trường đã bị ép về trạng thái quá bán rất sâu và nhiều cổ phiếu về định giá rất hấp dẫn, kích hoạt lực cầu bắt đáy. Trong bối cảnh thị trường đã giảm sâu liên tục trong thời gian qua và chỉ số VN-INDEX về gần mức 1.000 điểm, tương đương P/E trailing khoảng 11 lần (P/E forward 2022 dưới 10 lần), nhà đầu tư nên bình tĩnh và dừng bán tháo ở thời điểm này. Nên cân nhắc kỹ trước khi bán ra vì tâm lý chán nản có thể khiến nhà đầu tư rời bỏ thị trường và không kịp quay trở lại trong giai đoạn thị trường phục hồi mạnh sau đó.

“Việc bán ra ở thời điểm này chỉ nên thực hiện để hạ tỷ trọng đòn bẩy (margin) nhằm bảo vệ danh mục hoặc hạ tỷ trọng cổ phiếu nếu tỷ trọng cổ phiếu ở mức quá cao (full cổ). Ngược lại, đối với những nhà đầu tư nắm giữ nhiều tiền mặt, nhịp giảm điểm mạnh thời gian qua đã mở ra cơ hội lớn để tích lũy cổ phiếu cơ bản với mức định giá rất hấp dẫn. Với tầm nhìn dài hạn, những nhà đầu tư giải ngân ở vùng này có thể thu được mức lợi nhuận hấp dẫn trong vòng 1-2 năm tới”- ông Đinh Quang Hinh nói.