Nhạc sĩ Giáng Son: Tiền tác quyền lớn nhất tôi nhận được khoảng vài trăm triệu đồng
Trong cuộc trò chuyện với phóng viên Lao Động, nhạc sĩ Giáng Son tâm sự về chuyện đời, chuyện nghề và những ca khúc để lại dấu ấn trong sự nghiệp.
Nhạc sĩ Giáng Son. Ảnh: Nhân vật cung cấp
Những năm qua, các nền tảng số nói chung và YouTube nói riêng đã trở thành thị trường sôi động cho âm nhạc. Nếu như trước đây, các ca sĩ có xu hướng phát hành album, ra đĩa CD, DVD để bán thì nay, YouTube đã trở thành kênh phân phối lớn của các nghệ sĩ hoạt động âm nhạc. Góc nhìn của chị về sự sôi động trên thị trường nhạc số?
- Theo tôi, đó là một xu hướng tất yếu của thời đại. Chúng ta được nghe nhạc một cách thuận tiện trên nền tảng số như YouTube, Spotify, iTunes. Chính tôi cũng nghe nhạc rất nhiều trên những nền tảng này. Nhờ đó, ai cũng có thể nghe những album mới nhất, chương trình mới nhất, và tất nhiên có thể nghe mọi lúc, nghe đi nghe lại. Khán giả ít mua album vật lý mà dần chuyển sang nghe trực tuyến.
Với các ca sĩ là những cuộc đua top thịnh hành, với các nhạc sĩ cũng có thể nhận những khoản tiền lớn từ các công ty, hoặc trung tâm đứng ra thu tiền tác quyền hộ. Một nhạc sĩ đã chia sẻ, giờ đây, các anh/chị đã có thể sống sung túc với tiền tác quyền, tiền bản quyền tác phẩm. Chị thì sao?
- Tôi nghe nói, nhiều ca sĩ đặt hàng ca khúc lên đến 300 - 500 triệu đồng. Sau đó, nhạc sĩ còn nhận được thêm tiền khi ca khúc được khai thác trên nền tảng số.
Tôi chưa giàu bằng tiền tác quyền. Những ca khúc như "Giấc mơ trưa" hay "Hà Nội 12 mùa hoa" nổi tiếng nhưng đã ra đời cách đây 20 năm, thời điểm đó nền tảng số vẫn chưa phổ biến như hiện nay.
Dù vậy, "Giấc mơ trưa" vẫn là ca khúc giúp tôi nhận được nhiều tiền tác quyền nhất. Tôi không đến mức nhận được hàng trăm triệu mỗi năm, mỗi quý như các nhạc sĩ khác, tôi nhận khoảng vài chục triệu tiền tác quyền hàng năm.
Trong đó, ca khúc "Giấc mơ trưa" được chuyển thể nhiều nhất, ở nhiều thể loại nghệ thuật khác nhau, từ độc tấu nhạc cụ, múa, sân khấu đến phim ảnh... "Giấc mơ trưa" giúp tôi có tiền tác quyền nhiều nhất, nhưng cộng tổng cũng chỉ khoảng vài trăm triệu đồng, chứ không đạt đến con số vài tỉ đồng.
Cuộc chạy đua top thịnh hành của các ca sĩ cũng tạo ra những tranh cãi, khi những MV lọt top hot nhất, nổi tiếng nhất... chưa chắc là sản phẩm tốt nhất, chất lượng nhất. Theo chị, cuộc đua top thịnh hành mang lại lợi ích, giá trị như thế nào cho nhạc Việt?
- Tôi nghĩ trong thị trường âm nhạc, nên có những bảng xếp hạng âm nhạc. Nhưng phải thừa nhận, những bảng xếp hạng như trên YouTube vẫn có thể can thiệp, tác động đến lượt xem và thứ hạng. Vì vậy, khi thấy một MV đình đám, tôi không tin 100%. Thay vào đó, nếu ca khúc có thể đi đường dài, có lượt xem 50-100 triệu, chứng tỏ MV đó được khán giả đón nhận.
Trong khi đó, có nhiều ca khúc tôi thấy không quá chất lượng mà chỉ đơn giản là bắt "trend" nhất thời, khai thác một vấn đề đang gây tranh cãi để được khán giả quan tâm. Lúc đó, khán giả nghe 1 lần cho vui vì sự tò mò, không nghe nhiều lần.
Tôi cho rằng, một ca khúc hay là ca khúc có sức hút với công chúng, khiến họ phải nghe hàng ngày.
Nhạc sĩ Giáng Son là tác giả ca khúc “Giấc mơ trưa” quen thuộc với nhiều thế hệ khán giả Việt. Ảnh: Nhân vật cung cấp
Giáng Son và ban nhạc 5 dòng kẻ từng có thanh xuân tươi đẹp, tuổi trẻ sôi nổi, nhưng thời đó, nhạc số chưa phát triển bùng nổ như bây giờ. Theo chị, thời của chị và các bạn ca sĩ bây giờ - khó hơn hay dễ hơn trong kinh doanh và hoạt động âm nhạc?
- Tôi thấy thời nào cũng khó có cái khó. Thời của tôi, chúng tôi hoàn toàn trong sáng với nghệ thuật, những ai có thực lực sẽ có chỗ đứng vững chắc. Chúng tôi chỉ cần chuyên môn tốt, nhiệt tình làm nghề thì sẽ được yêu mến. Còn bây giờ, nhiều người không có giọng hát đặc sắc nhưng có thể dùng chiêu trò để nổi tiếng, và không ít người hát hay nhưng ít được biết đến.
Tôi biết nhiều ca sĩ trẻ có giọng hát tốt nhưng họ không biết nổi tiếng bằng cách nào, không có kinh phí phát hành quảng bá. Để nổi tiếng, đòi hỏi ca sĩ phải có ê-kíp tốt, đa năng hơn, toàn diện hơn để đáp ứng thị hiếu khán giả.
Sau bấy nhiêu năm, có thể thấy, chị Giáng Son vẫn sáng tác rất giàu nội lực, có thêm nhiều sản phẩm riêng, với màu sắc âm nhạc rất riêng. Mới đây, đầu năm 2025 chị có concert cá nhân là Giấc mơ Sol được đông đảo khán giả và đồng nghiệp đánh giá cao. Có thể hỏi chị, âm nhạc đến bây giờ là “giấc mơ trưa” thao thức như thế nào với chị?
- Âm nhạc vẫn là mảnh đất mà tôi muốn khai phá và khám phá vì tôi thấy rằng mình mới vẫy vùng được ở một chiếc ao nhỏ bé thôi. Còn âm nhạc trên thế giới là một đại dương mênh mông, sâu thẳm. Tôi vẫn còn nhiều điều muốn tìm hiểu, nhiều dòng nhạc muốn thử sức. Tôi có thể nói rằng, với âm nhạc, tôi rất hạnh phúc và không che giấu điều gì.
Nhạc sĩ Giáng Son nổi tiếng với những ca khúc như Giấc mơ trưa, Chút nắng vàng bay, Hà Nội 12 mùa hoa, Cỏ và mưa... Ảnh: Nhân vật cung cấp
Năm 2024 được đánh giá là bước chuyển mình rất lớn của thị trường biểu diễn âm nhạc khi hàng loạt concert từ các show Anh trai say hi, Anh trai vượt ngàn chông gai được tổ chức. Chị có cho rằng, đây sẽ là đòn bẩy để ngành công nghiệp biểu diễn tại Việt Nam sẽ vươn xa hơn trong những năm tới?
- Tôi thấy những live concert quy mô lớn, thu hút hàng chục nghìn khán giả như vậy là một tín hiệu tốt. Tôi mừng khi có những đơn vị tổ chức sự kiện đã có thể thực hiện những đêm diễn ngang tầm các đêm diễn quốc tế. Chính khán giả Việt Nam có thể lấp đầy những chỗ trống đó.
Âm nhạc Việt Nam đã có sự cập nhật, đã phát triển, thế hệ nghệ sĩ trẻ năng động và hòa nhịp với sự vận động của âm nhạc trên thế giới. Sắp tới, chúng ta sẽ còn đón nhiều ngôi sao lớn đến Việt Nam. Điều đó cho thấy âm nhạc và ngành biểu diễn của Việt Nam đã phát triển, lớn mạnh hơn.
Dù vậy, vẫn phải lưu ý rằng những âm nhạc mang tính trào lưu xu hướng cũng dễ đến dễ đi.