Hộ kinh doanh hưởng lợi từ ngưỡng doanh thu miễn thuế mới 500 triệu đồng

Ngành Thuế đang nỗ lực hỗ trợ các hộ kinh doanh chuyển đổi từ phương pháp thuế khoán sang kê khai theo quy định mới.

Một lựa chọn chính sách có tầm nhìn dài hạn

Theo Bộ Tài chính, việc nâng ngưỡng doanh thu miễn thuế không chỉ giúp bảo đảm sự công bằng tương đối giữa thu nhập của hộ, cá nhân kinh doanh với các loại thu nhập khác, mà còn tạo sự bình đẳng hơn giữa khu vực hộ kinh doanh với doanh nghiệp tư nhân và doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Nếu ngưỡng 500 triệu đồng/năm được áp dụng, số liệu của ngành Thuế cho thấy tính đến tháng 10/2025 sẽ có khoảng 2,3 triệu hộ kinh doanh không phải nộp thuế, chiếm tới 90% trong tổng số 2,54 triệu hộ kinh doanh hiện nay. Ước tính tổng số thuế giảm cho khu vực này (gồm thuế thu nhập cá nhân và thuế giá trị gia tăng) vào khoảng 11.800 tỷ đồng.

Có thể thấy, đằng sau con số 500 triệu đồng là lựa chọn chính sách có tính chất hỗ trợ mạnh mẽ cho khu vực hộ kinh doanh, vốn được xem là “vùng đệm” quan trọng của nền kinh tế Việt Nam. Trong bối cảnh nhiều năm qua, khi doanh nghiệp gặp khó khăn và phải cắt giảm nhân sự, không ít lao động đã quay về tự kinh doanh nhỏ: mở quán ăn, bán hàng online, làm dịch vụ vận chuyển, sửa chữa… Qua đó, họ tự tạo sinh kế và đôi khi còn tạo thêm việc làm cho người thân và hàng xóm.

Dù đóng góp lớn vào GDP, ngân sách và giải quyết việc làm, hộ kinh doanh vẫn chủ yếu hoạt động nhỏ lẻ, phân tán và có sức chống chịu hạn chế. Trong khi đó, họ thường xuyên chịu áp lực chi phí tăng cao như thuê mặt bằng, điện nước, nguyên vật liệu, vận chuyển, lãi vay… Vì vậy, đối với nhiều hộ có doanh thu chỉ 100 – 200 triệu đồng/năm, thu nhập thực tế rất khiêm tốn, chủ yếu đủ bù chi phí tối thiểu. Nếu đặt ngưỡng doanh thu chịu thuế quá thấp, chính sách thuế sẽ vô tình đánh vào phần thu nhập thiết yếu của các hộ này.

PGS.TS Lê Xuân Trường – Trưởng Khoa Thuế – Hải quan (Học viện Tài chính) nhận định, ngưỡng 100 triệu đồng/năm hiện hành đã lạc hậu, bởi mức này được áp dụng từ năm 2013 khi GDP bình quân đầu người mới khoảng 1.300 USD. Đến năm 2025, GDP bình quân đầu người dự kiến vào khoảng 5.000 USD, tức đã tăng gần bốn lần. Việc điều chỉnh lên 500 triệu đồng/năm vì vậy phản ánh đúng thực tiễn và phù hợp với mức thu nhập bình quân của nền kinh tế.

Mức 500 triệu đồng/năm trong dự thảo không chỉ là ngưỡng doanh thu không phải nộp thuế mà còn là khoản được trừ trước khi tính thuế theo tỷ lệ trên doanh thu. Những sửa đổi quan trọng này cho thấy sự cầu thị của Bộ Tài chính trong việc tiếp thu nghiêm túc ý kiến của đại biểu Quốc hội và các cơ quan thẩm tra, hướng đến mục tiêu thiết kế chính sách thuế công bằng, hợp lý và hỗ trợ tốt hơn cho người nộp thuế.

Hộ kinh doanh có thêm động lực chuyển đổi

Đề xuất nâng ngưỡng doanh thu không phải nộp thuế lên 500 triệu đồng đang được kỳ vọng sẽ tạo ra một “khoảng thở” thực sự cho khu vực hộ và cá nhân kinh doanh. Chính sách này không chỉ giúp giảm áp lực nghĩa vụ thuế trong giai đoạn phục hồi kinh tế, mà còn tạo tâm thế thuận lợi để các hộ mạnh dạn chuyển đổi từ phương pháp thuế khoán sang kê khai theo quy định mới.

Trong bối cảnh ngành Thuế đang khẩn trương hoàn thiện hướng dẫn, tổ chức tập huấn, hỗ trợ trực tiếp tại cơ sở và đẩy mạnh ứng dụng công nghệ để đơn giản hóa thủ tục, ngưỡng 500 triệu đồng trở thành bước đệm quan trọng. Nhờ đó, hộ kinh doanh có thể tiếp cận quy trình kê khai minh bạch, hiện đại mà không lo gánh nặng thuế phát sinh ngay lập tức.

Chính sách này ngay lập tức nhận được phản hồi tích cực từ cộng đồng kinh doanh nhỏ. Nhiều hộ cho rằng mức ngưỡng mới tạo sự an tâm và khuyến khích họ bước vào diện kê khai một cách tự tin hơn.

Chị Ngô Thị Lan (Chủ cửa hàng kinh doanh thời trang tại Hà Nội) chia sẻ: “Việc nâng ngưỡng lên 500 triệu giúp chúng tôi bớt lo lắng. Doanh thu nhỏ thì không phải nộp thuế, còn khi làm ăn tốt lên mới nộp là hợp lý. Tôi thấy quy định mới rất nhân văn và hỗ trợ đúng lúc”.

Anh Phạm Văn Quân (Tiểu thương kinh doanh đồ da giày tại chợ Phùng Khoang, Hà Nội) cũng bày tỏ sự đồng thuận: “Chuyển sang kê khai sẽ minh bạch hơn, nhưng trước đây tôi còn ngại vì sợ phải đóng nhiều. Giờ có ngưỡng 500 triệu thì tôi hoàn toàn ủng hộ, cảm giác được Nhà nước khuyến khích mình làm ăn đàng hoàng.”

Việc kết hợp giữa hỗ trợ chính sách và cải cách hành chính thuế đang mở ra cơ hội để các hộ kinh doanh vận hành bài bản hơn, từng bước hòa nhập vào hệ thống quản lý thuế hiện đại, công bằng và bền vững. Đây là tín hiệu tích cực cho thấy chính sách thuế đang ngày càng tiệm cận thực tế, đồng hành cùng người dân và cộng đồng doanh nghiệp ở quy mô nhỏ.