Tăng trưởng nhanh nhất ASEAN, kinh tế Việt Nam "Không ngừng sải bước"

Việt Nam đạt được kết quả tăng trưởng trong quý III/2025, cao tới 8,2% so với cùng kỳ năm trước, duy trì đà tăng trưởng mạnh mẽ của quý II/2025. Kết quả vượt trội này cao hơn hẳn kỳ vọng của thị trường là 7,2% so với cùng kỳ năm trước, đưa Việt Nam một lần nữa trở thành nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất Đông Nam Á.

Trong báo cáo "Vietnam at a glance – Không ngừng sải bước" vừa được Bộ phận Nghiên cứu Đầu tư Toàn cầu HSBC phát hành, các chuyên gia HSBC đánh giá, điều bất ngờ lớn nhất chính là sự vững vàng của những ngành có xu hướng giao thương bên ngoài, thể hiện ở mảng sản xuất và thương mại.

Mặc dù môi trường thương mại biến động khôn lường, sản xuất công nghiệp quý III/2025 của Việt Nam đã tăng 10% so với cùng kỳ năm trước. Các chuyên gia của HSBC cũng không quá bất ngờ khi thương mại tiếp tục bùng nổ với xuất khẩu và nhập khẩu cùng tăng trưởng gần 20% so với cùng kỳ năm trước. Điều đáng khích lệ hơn cả chính là thặng dư thương mại Việt Nam giữ lại được đã cao hơn gấp đôi lên 3 tỷ USD trong quý III so với nửa đầu năm 2025. Điều đó cho thấy Việt Nam đã tăng thặng dư thương mại với các đối tác thương mại khác ngoài Mỹ, mặc dù Mỹ vẫn là điểm đến lớn nhất của hàng xuất khẩu từ Việt Nam, chiếm 1/3 tổng thị phần.

Khi xem xét dữ liệu kỹ hơn, các chuyên gia HSBC nhận thấy động lực chủ đạo của thương mại chính là sản phẩm điện tử. Đà tăng trưởng này đã thúc đẩy đáng kể xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ, trong đó, xuất khẩu quý III/2025 gần chạm ngưỡng tăng trưởng 30% so với cùng kỳ năm trước.

Mặc dù hoạt động đẩy nhanh đơn hàng đặt trước (frontloading) đã đạt đỉnh trên toàn ASEAN, tăng trưởng xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường Mỹ vẫn tiếp tục tăng cho thấy một xu hướng khác trên toàn châu Á, đó là: các nền kinh tế liên quan nhiều đến công nghệ đang hưởng lợi từ nhu cầu về công nghệ ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) tăng cao, mang lại một hệ thống hỗ trợ cứng cáp cho thương mại.

Bên cạnh sự vững vàng trong thương mại, lĩnh vực dịch vụ tiếp tục chứng kiến tăng trưởng mạnh mẽ. Doanh thu bán lẻ liên quan đến tiêu dùng cuối cùng cũng chứng kiến nhiều cải thiện ý nghĩa. Doanh thu bán lẻ quý III/2025 tăng 12% so với cùng kỳ năm trước, thu hẹp khoảng cách với xu hướng trước đại dịch xuống chỉ còn 3% so với mức 10% tại thời điểm đầu năm 2025.

Trong khi đó, các lĩnh vực liên quan đến du lịch, bao gồm vận tải và lưu trú, cũng đang chứng kiến sự bùng nổ không ngừng. Trong nhận định đưa ra trước đây, các chuyên gia của HSBC đã lý giải sơ bộ vì sao Việt Nam giờ đây đã trở thành điểm đến yêu thích mới của khách du lịch Trung Quốc, mặc dù không hề có chính sách miễn thị thực.

Quả thật, Việt Nam đang dẫn đầu ASEAN về phục hồi du lịch. Sau khi đón 15 triệu khách du lịch tính đến quý III/2025, Việt Nam đang chứng kiến mức độ quay lại của du khách tương đương 120% của mức năm 2019. Mặc dù không phụ thuộc vào du lịch nhiều như các quốc gia khác như Thái Lan, tuy nhiên, khả năng cạnh tranh ngày càng tăng trong lĩnh vực du lịch phần nào có thể che chở Việt Nam trước những thách thức trong thương mại hàng hóa.

Bên cạnh mặt cung của nền kinh tế, việc đánh giá mặt cầu cũng quan trọng không kém. Trong quý III/2025, tiêu dùng thực tế đã tăng hơn 8% so với cùng kỳ năm trước, còn đầu tư thực tế tăng gần 10% so với cùng kỳ năm trước. Việc tập trung đẩy nhanh tiến độ những siêu dự án hạ tầng được coi là một ưu tiên. Điều đó cho thấy, vẫn còn cơ hội để cải thiện tăng trưởng hơn nữa bởi tính đến quý III/2025, tỷ lệ giải ngân đầu tư công mới chỉ đạt 50% kế hoạch giao đầu năm.

Bên cạnh đầu tư công, FDI tiếp tục là một động lực chính tiếp sức cho tăng trưởng của Việt Nam. Kể từ “ngày giải phóng” hồi tháng 4/2025, nhiều quan ngại đã dấy lên về sự ổn định của các dòng FDI vào Việt Nam. Dẫu vậy, tổng vốn FDI quý III/2025 tăng 15% so với cùng kỳ năm trước nhưng vốn FDI đăng ký mới giảm 9% so với cùng kỳ năm trước.

Điều thú vị là cơ cấu danh mục FDI của Việt Nam đã có sự thay đổi trong năm nay. Năm 2024, Singapore, Hàn Quốc và Trung Quốc đại lục là 3 nhà đầu tư lớn nhất. Tuy nhiên, giờ đây, Singapore và Trung Quốc đại lục mỗi nước chiếm khoảng một phần tư vốn FDI mới, trong khi thị phần của Hàn Quốc lại suy giảm và thế vào chỗ đó là Mỹ. Hay nói cách khác, bất chấp những biến động thương mại, hai nền kinh tế lớn nhất thế giới vẫn tiếp tục rót vốn đầu tư vào Việt Nam.

"Sau tất cả, giờ đây toàn bộ các thị trường mới nổi của ASEAN đều quay trở lại vạch xuất phát như nhau, cùng đối diện với mức thuế quan “19-20%”, những nước nào đang hưởng lợi từ căng thẳng thương mại sẽ tiếp tục hưởng lợi, chẳng hạn như Malaysia và Việt Nam", báo cáo viết.

Bên cạnh vấn đề tăng trưởng, lạm phát tại Việt Nam vẫn trong tầm kiểm soát. Mặc dù đà lạm phát tăng nhẹ 4% so với cùng kỳ tháng trước, lạm phát toàn phần tháng 9 tăng 3,4% so với cùng kỳ năm trước, phù hợp với kỳ vọng của thị trường (HSBC: 3,4%; BBG: 3,4%). Động lực chính vẫn là giá thực phẩm tăng cao do nhu cầu tăng trong những ngày lễ Quốc Khánh và giá xăng tăng. Lạm phát lõi vẫn ổn định ở mức 3,2% so với cùng kỳ năm trước, thấp hơn nhiều so với mức trần lạm phát “4,5-5%” của Ngân hàng Nhà nước.

Trong bối cảnh lạm phát không còn là vấn đề đáng lo ngại, Ngân hàng Nhà nước hướng tới mục tiêu tăng trưởng tín dụng cao hơn để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế. Với mức tăng hiện nay, HSBC dự báo, tăng trưởng tín dụng cả năm sẽ đạt từ 19-20%, cao hơn mục tiêu ban đầu là 16%.

Tựu trung lại, kết quả tăng trưởng vượt trội khiến Việt Nam một lần nữa trở nên nổi bật so với các nước ASEAN. Với kết quả tăng trưởng ấn tượng trong quý III/2025, HSBC nâng dự báo tăng trưởng GDP của Việt Nam trong năm 2025 lên 7,9% (trước đây: 6,6%) và 6,7% (trước đây: 5,8%) cho năm 2026. Với lạm phát, HSBC nâng nhẹ dự báo lạm phát lên 3,3% cho năm 2025 (trước đây: 3,2%) và 3,5% cho năm 2026 (trước đây: 3,2%).

Các chuyên gia HSBC cũng cảnh báo rủi ro lớn nhất có thể ảnh hưởng tới tăng trưởng vẫn là những biến động về thương mại.