Nguồn vốn ngân hàng “trợ lực” để ngành rau quả bứt tốc phát triển

Theo Hiệp hội Rau quả Việt Nam (VINAFRUIT), ước tính kim ngạch xuất khẩu trong 10 tháng năm 2025 vượt 7 tỷ USD, tăng 14,4% so với cùng kỳ năm trước. Mặt hàng trái cây sầu riêng tiếp tục là “đầu tàu” tăng trưởng cho xuất khẩu rau quả của Việt Nam, với doanh thu ước đạt 2,5 - 2,6 tỷ USD, chiếm hơn một nửa giá trị xuất khẩu rau quả sang Trung Quốc.

Sau sầu riêng, bưởi Việt Nam trở thành tâm điểm chú ý khi chính thức được phép xuất khẩu sang Trung Quốc trong năm nay. Đây là dấu mốc quan trọng, mở ra cơ hội lớn để nâng cao kim ngạch rau quả và khẳng định thương hiệu trái cây Việt Nam trên bản đồ thế giới.

Không chỉ có Trung Quốc, bưởi Việt Nam cũng đã được xuất khẩu sang Úc, đánh dấu bước tiến mới trong chiến lược đa dạng hóa thị trường, mở rộng hiện diện tại các nước phát triển. Việc mở cửa thêm các loại trái cây như: bưởi, chanh dây, dừa, xoài chế biến, dứa và chuối góp phần làm phong phú cơ cấu sản phẩm, giúp ngành rau quả không phụ thuộc quá lớn vào một mặt hàng hay một thị trường đơn lẻ.

Giới chuyên môn đánh giá, có 3 yếu tố chính tạo nên bước tiến mạnh mẽ của ngành rau quả trong năm 2025, đó là:

Thứ nhất, xu hướng tiêu dùng toàn cầu đang chuyển dịch rõ rệt về phía thực phẩm tươi, bổ dưỡng, an toàn và có nguồn gốc rõ ràng. Các loại trái cây nhiệt đới – thế mạnh của Việt Nam, đang được người tiêu dùng ở các thị trường lớn như Trung Quốc, EU, Nhật Bản, Hàn Quốc và Hoa Kỳ ưa chuộng.

Thứ hai, các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới (CPTPP, EVFTA, RCEP) tiếp tục phát huy hiệu quả, giúp giảm thuế quan, mở rộng cánh cửa tiếp cận thị trường, đồng thời buộc doanh nghiệp Việt phải nâng cao tiêu chuẩn sản xuất và năng lực quản trị chất lượng.

Thứ ba, nhiều doanh nghiệp trong ngành đã chủ động đầu tư mạnh vào công nghệ sau thu hoạch, hệ thống kho lạnh, chế biến sâu và bao bì đạt chuẩn quốc tế. Các đối tác nhập khẩu tại Đức, châu Âu và Bắc Á ngày càng ưu tiên hợp tác với những doanh nghiệp có khả năng đảm bảo chuỗi cung ứng bền vững, minh bạch và có trách nhiệm – yếu tố giúp rau quả Việt tăng sức cạnh tranh trên thị trường toàn cầu.

Với đà tăng trưởng hiện nay, VINAFRUIT dự báo xuất khẩu rau quả năm 2025 hoàn toàn có thể vượt 8 tỷ USD, thiết lập kỷ lục mới cho ngành nông sản Việt Nam. Thành công của năm 2025 không chỉ thể hiện sức bật của ngành rau quả, mà còn phản ánh năng lực thích ứng, sáng tạo và hội nhập ngày càng cao của doanh nghiệp nông sản Việt Nam – những người đang đưa thương hiệu trái cây Việt vươn xa trên thị trường toàn cầu.

Vốn ngân hàng “trợ lực” cho doanh nghiệp xuất khẩu bứt tốc

Những kết quả đạt được không chỉ nhờ tăng sản lượng, mà còn nhờ chuyển đổi chất lượng và phương thức xuất khẩu mà còn có sự “trợ lực” từ dòng chảy tín dụng ngân hàng thúc đẩy cho vay ngành rau quả ĐBSCL. Nếu trước đây, phần lớn rau quả Việt xuất khẩu ở dạng tươi, phụ thuộc vào mùa vụ, thì nay tỷ lệ sản phẩm chế biến sâu, đóng gói đạt chuẩn và bảo quản lạnh đang tăng nhanh.

Thông tin thống kê từ Ngân hàng Nhà nước chi nhánh Khu vực 13, Khu vực 14 và Khu vực 15 cho thấy, kết quả cho vay ngành rau quả trên địa bàn đến cuối tháng 10/2025 đạt dư nợ tín dụng là 35.006 tỷ đồng, trong đó:

Dư nợ tín dụng cho vay ngành rau quả của ngành Ngân hàng Khu vực 13 đạt 17.681 tỷ đồng, tăng 4.524 tỷ đồng, tăng 34,4% so với cuối năm 2024, chiếm 3,5% tổng dư nợ Khu vực 13 và chiếm 50,51% tổng dư nợ rau quả vùng ĐBSCL (trong đó: tỉnh Đồng Tháp tăng 2.820 tỷ đồng, tỷ lệ tăng 35,8%, chiếm tỷ lệ 61% tổng dư nợ rau quả Khu vực 13; tỉnh Tây Ninh tăng 1.704 tỷ đồng, tăng 32,3%, đạt tỷ lệ 39%), đáp ứng nhu cầu vốn cho 172.474 khách hàng còn dư nợ. Về cơ cấu tín dụng: cho vay phục vụ mục đích chi phí trồng trọt chiếm 59,8%, thu mua tiêu thụ chiếm 39,6%, chế biến bảo quản chiếm xuất khẩu 0,6%.

Hiện nay tỉnh Đồng Tháp có trên 800 doanh nghiệp chế biến nông, lâm, thủy sản và lương thực. Các ngành chế biến chủ lực đã hình thành gắn với sản phẩm thế mạnh của vùng như: thủy sản (cá tra), lúa gạo, trái cây (sầu riêng, xoài, thanh long, nhãn, mít…), sen…

Đáng chú ý, nhờ tiếp cận vốn ngân hàng cho vay nhiều doanh nghiệp đã đầu tư công nghệ tiên tiến, hiện đại, giúp nâng cao chất lượng sản phẩm và khả năng cạnh tranh quốc tế. Và ứng dụng công nghệ hiện đại, sản phẩm nông sản chế biến ngày càng đa dạng, đáp ứng tiêu chuẩn của nhiều thị trường khó tính như: Hoa Kỳ, EU, Nhật Bản, Hàn Quốc.

Còn tại ngành Ngân hàng Khu vực 14, dư nợ tín dụng cho vay ngành rau quả trên địa bàn đạt 14.400 tỷ đồng, tăng 17,92% so với cuối năm 2024, chiếm 2,93% dư nợ Khu vực 14 và chiếm 41,14% tổng dư nợ rau quả vùng ĐBSCL.

Trong khi đó, ngành Ngân hàng Khu vực 15 có dư nợ ngành rau quả đạt 2.925 tỷ đồng, tăng 61,16% so cuối năm 2024, chiếm 0,7% tổng dư nợ tín dụng Khu vực 15 và chiếm 8,35% tổng dư nợ rau quả vùng ĐBSCL.

TS. Phạm Minh Tú, Giám đốc Ngân hàng Nhà nước Khu vực 13 chia sẻ, thời gian tới, ngành Ngân hàng Khu vực 13 xác định tầm quan trọng của ngành công nghiệp chế biến nông sản, đặc biệt là rau quả trong thúc đẩy sản xuất nông nghiệp bền vững, các tổ chức tín dụng trên địa bàn Khu vực 13 tiếp tục tập trung tháo gỡ các khó khăn để “trợ lực” nguồn vốn cho các thành phần kinh tế đẩy mạnh đầu tư chế biến sâu sản phẩm nông sản nói chung, rau quả nói riêng thúc đẩy tăng trưởng xuất khẩu.